Premier May is voorlopig nog niet weg
Sommige Britse media berichten al vanaf de verkiezingen in juni dat de dagen van Theresa May geteld zijn. Maar ze zit er nog steeds. De gretigheid om haar te zien vallen lijkt wel erg groot.
Begin deze week kregen de tegenstanders van May nieuwe moed. The Sunday Times schreef dat al veertig parlementsleden van de Conservatieve partij een brief hadden ondertekend met de roep om een leiderschapsverkiezing. En bij 48 handtekeningen zou die verkiezing moeten plaatsvinden.
Een leiderschapsverkiezing is de geëigende manier om van een premier af te komen. De nieuwe leider van de grootste partij wordt vrijwel automatisch premier. Zo is Theresa May zelf in Downingstreet 10 gekomen, na het terugtreden van premier Cameron door het brexitreferendum.
Zo’n bericht over veertig handtekeningen is daarmee dus wel nieuws. Want ze zíjn er bíjna. Maar tegelijk is het ook geen nieuws: de zaak komt immers nog steeds niet op de agenda.
Zo’n publicatie kan bedoeld zijn als uitnodiging. Zo van: kom mannen, sluit je aan! Maar na een week is dat nieuws er nog steeds niet.
In de afgelopen maanden is premier May omgeven geweest door geruchten dat ze zou aftreden. De verkiezingen van juni –die waren bedoeld om haar positie te versterken– hebben geleid tot een groot verlies. May is alleen nog premier omdat de Conservatieve partij uiteindelijk wel de grootste partij is gebleven, hoewel ze geen meerderheid meer heeft. Haar machtspositie is daardoor natuurlijk verzwakt. Elke leider die stemmen verliest, roept deze discussie op.
Bepaalde media verspreiden sindsdien doorlopend berichten dat het opstappen van de Conservatieve leider nu echt aanstaande is. Wie op zijn telefoon een alert heeft ingesteld van The Daily Telegraph, kan hierover meepraten.
Dat heeft bij mij de indruk gewekt dat deze media zelf graag wensen dat Theresa May verdwijnt. Of dat ze vinden dat ze zou behoren op te stappen, na het echec bij de stembus. Grote Britse kranten hebben vanouds de neiging dat een beetje te sturen.
Persoonlijk denk ik dat May voorlopig blijft. De ervaring leert dat mensen die eenmaal de macht hebben, die niet makkelijk opgeven. Vrouwen blijken daarin ook niet anders dan mannen. En May heeft zo duidelijk aangegeven dat zij het Britse vertrek uit de Europese Unie wil leiden, dat ze niet zomaar het bijltje erbij neer gooit.
Haar terugtreden was na de verkiezingen in juni heel goed denkbaar geweest. Op de dag na de stemming gingen deze geruchten ook steeds rond. Maar het gebeurde niet. Uit een interview dat ze afgelopen zomer gaf, ontstond ook de indruk dat pas op de ochtend na de verkiezingen tot haar doordrong dat het foute boel was. Dat was best curieus. Veel mensen die de Britse politiek volgen, hadden dat zeker twee weken voor de verkiezingen al door.
Een andere reden waarom May waarschijnlijk voorlopig aanblijft, is dat er geen uitdager is. Als er vandaag iemand naar voren treedt die zegt het beter te kunnen doen, ontstaat er een andere situatie. Maar zo iemand heeft zich nog niet gemeld.
De Conservatieve partij mist momenteel duidelijke opvolgers. Rond het brexitreferendum werd steeds de naam van Boris Johnson genoemd als mogelijke nieuwe premier, maar momenteel hoor je dat weinig meer. Als minister van Buitenlandse Zaken heeft hij ook wat van zijn glans verloren.
Eén ding is in elk geval zeker: zolang May er nog zit, zullen media aan haar stoelpoten blijven zagen.