Geen revolutiefeestje voor Poetin
„Er zijn geen plannen in het Kremlin voor deze gebeurtenis.” Zo reageerde Dmitri Peskov, de woordvoerder van president Poetin, vorige week op de vraag waarom de Russische regering niets doet met de viering van de Oktoberrevolutie in 1917.
Op een andere vraag hierover zei Peskov: „En in welk verband zou dit moeten worden gevierd, leg het me uit. Ik begrijp de vraag niet helemaal.”
Voor Poetin is de Oktoberrevolutie van 1917, dinsdag honderd jaar geleden, geen gebeurtenis om te herdenken. De revolutie had volgens de oude juliaanse kalender plaats op 25 oktober. Die werd in 1918 vervangen door de gregoriaanse kalender. Sindsdien geldt 7 november als de dag waarop de revolutie uitbrak.
De president ziet de bolsjewieken, die tijdens de Oktoberrevolutie de macht grepen, als de verantwoordelijken die rampspoed over Rusland uitstortten en het land verdeelden met de burgeroorlog die volgde op de revolutie.
In Poetins ogen hebben de bolsjewieken de Russische bevolking bedrogen. Tegenover jonge historici en geschiedenisleraren zei Poetin drie jaar geleden dat er van de bolsjewistische beloften niets is terechtgekomen: „Zij hebben de maatschappij bedrogen. Jullie weten het natuurlijk zelf: „Grond voor de boeren, fabrieken voor de arbeiders, vrede voor het volk!” Vrede gaven ze niet. Er begon een burgeroorlog. Fabrieken en grond pakten ze af, nationaliseerden ze. Volledige oplichterij.”
Hiermee houdt Poetins kritiek op de bolsjewieken, inclusief leider Lenin, niet op. Ze verraadden Rusland door een einde te maken aan de Eerste Wereldoorlog en verraadden daarmee de nationale belangen, terwijl soldaten en officieren op het slagveld de dood vonden. Het volk werd de overwinning ontnomen.
Ook in de Oekraïnecrisis krijgen de bolsjewieken van Poetin ervan langs. Lenin ontmantelde het Russische imperium door het rijk op te delen in Sovjetrepublieken, waardoor Oekraïne ontstond en zich kon losweken van Moskou.
De huidige Russische leider moet niets hebben van revoluties. Want die brengen chaos en instabiliteit, waarschuwt hij de bevolking. Poetins schrikbeeld zijn revoluties zoals die in Oekraïne in 2014 en de Arabische lente zes jaar geleden, met het Westen als stuwende kracht.
Poetin grijpt de honderdjarige Oktoberrevolutie aan als een middel om het volk te verenigen en niet te verdelen, zo liet hij vorige week blijken tijdens een ontmoeting met de Russische Mensenrechtenraad. „Ik hoop dat de samenleving deze datum beschouwt als een opsomming van dramatische gebeurtenissen die het land en de mensen verdeelden en dat deze dag een symbool vormt van de gedachte dat we de verdeeldheid hebben overwonnen, een symbool van wederzijdse vergeving en acceptatie van de Russische geschiedenis, zoals die bestaat met haar grote overwinningen en tragische bladzijden.”
Het is Poetins beleid ten voeten uit. Balancerend tussen de verschillende groepen probeert hij de eenheid in het land te bewaren, met in zijn achterhoofd de presidentsverkiezingen van maart volgend jaar. Hij komt de slachtoffers van de Sovjetterreur tegemoet door vorige week in Moskou het herdenkingsmonument ”Muur van Verdriet” te onthullen.
Tegelijkertijd valt hij de grootste aanjager van deze repressie, Sovjetleider Josef Stalin, niet af, wetend dat Stalin kan rekenen op grote populariteit onder de bevolking. Volgens een peiling van opiniebureau Levada beschouwt 38 procent van de Russen hem als de grootste figuur aller tijden. Want Stalin schonk de Sovjet-Unie de overwinning op nazi-Duitsland en maakte van het land een supermacht. Dat er onder zijn leiding miljoenen mensen werden geëxecuteerd en in kampen gevangen zaten, wordt door aanhangers gezien als een noodzakelijke maatregel voor het hogere doel.
Het Kremlin houdt zich afzijdig, maar het communistische geluid is niet geheel verstomd. De Communistische Partij viert ”1917” in Hotel Renaissance. Linkse partijen houden dinsdag een mars in Moskou. Maar met hun leuzen, zoals: „De vlag van de revolutie is de vlag van de overwinning” en: „Het licht van oktober is gericht op de toekomst”, vinden ze geen gehoor meer bij de hoogste leider van het land.