Protestantse „katholieke” confessie uit VS slaat aan
Het aantal ondertekenaars van een nieuwe protestantse „katholieke” confessie van Amerikaanse snit, is in twee maanden tijd vervijfvoudigd. Begin september steunden 250 theologen en anderen de ”Reforming Catholic Confession”. Nu staat de teller op ruim 1300. „We willen onze stem laten horen tegen de spreekwoordelijke protestantse verdeeldheid.”
Dat zegt Kevin Vanhoozer, hoogleraar systematische theologie aan Trinity Evangelical Divinity School in Deerfield (Illinois, VS). Hij was de initiatiefnemer van de confessie, samen met Jerry Walls, hoogleraar filosofie aan Houston Baptist University (Houston, VS). Vanhoozer is calvinist, Walls een arminiaanse wesleyaan.
Beide hoogleraren waren de drijvende krachten achter een gezamenlijke confessie die in september gelanceerd is en gedragen wordt door achttien theologen uit een brede kring van anglicanen, baptisten, lutheranen, mennonieten, methodisten, pinksterkerken, de Kerk van de Nazarener en andere vrije geloofsgemeenschappen. De ”Reforming Catholic Confession” belicht kwesties als de leer over God, de Drie-eenheid, de Heilige Schrift, de mens en zijn val, de Persoon en het werk van Jezus Christus, de Heilige Geest, kerk, doop en avondmaal, een geheiligd leven en de toekomst van kerk en wereld. Ondanks de verschillen tussen de kerken is er een „beduidende en substantiële leerstellige consensus” gegroeid die protestantse christenen verenigt als „onversneden (”mere”) christenen”, aldus de initiatiefnemers.
Breed ondertekend
Op de website reformingcatholicconfession.com worden mensen aangemoedigd om hun handtekening te zetten. Dat is gebeurd vanuit protestantse, evangelische en baptistische kerken wereldwijd. Ondertekenaars vanuit Nederland zijn onder anderen ds. C. van Atten, mr. D. J. H. van Dijk, ds. C. van Duijn, prof. dr. M. J. Kater, ds. J. A. Kloosterman, dr. C. A. van der Sluijs, ds. W. van ’t Spijker en ds. A. A. F. van de Weg.
„We hadden geen idee hoeveel reacties er zouden komen”, zegt prof. Vanhoozer desgevraagd. „Ik ben dankbaar voor de brede respons. De meeste ondertekenaars zijn van christelijke leiders van Bijbelcolleges, seminaries en kerken, voorgangers, maar ook veel individuele christenen.”
Is er ook een einddatum om de confessie te ondertekenen?
„We hebben geen datum gesteld, maar eind 2017 zou een mogelijkheid kunnen zijn. Het zou echter ook kunnen dat we de termijn nog verlengen met een heel jaar.”
Beantwoordt de respons aan uw verwachting?
„Zeker. Mijn hoop was tweeledig: in de eerste plaats de algemene karikatuur uit de wereld helpen dat protestanten mensen zijn die zo’n beetje over elk theologisch onderwerp onenigheid met elkaar hebben. In de tweede plaats dat protestanten over de gehele wereld en dwars door denominaties heen de waarde van katholiciteit zouden inzien, dat wil zeggen: het beoefenen van de gemeenschap van heiligen die het hoogste gezag van Christus en van de canonieke Schriften die van Hem getuigen erkennen.”
Hebt u ook kritische reacties gekregen?
„Niet iedereen die we in eerste instantie gevraagd hebben om deel uit te maken van de oorspronkelijke lijst van ondertekenaars heeft onze uitnodiging geaccepteerd. Sommigen wilden bepaalde doctrines toevoegen of extra benadrukken. Zo wilden enkelen de onfeilbaarheid of foutloosheid van de Heilige Schrift expliciet noemen. We hebben gezegd dat de bevestiging van de totale betrouwbaarheid van de Schrift in het document ruimschoots aanwezig is, ook al gebruiken we de specifieke term onfeilbaarheid niet. We hebben geprobeerd termen te vermijden die aanleiding geven tot afwijkende interpretaties. Weer anderen hebben geweigerd het document te ondertekenen omdat dit niet beantwoordde aan hun specifieke kerkelijke tradities. Sommige baptisten maakten bezwaar omdat zij de confessie lazen als een impliciete steun voor de kinderdoop. We moesten deze laatste optie openlaten om de participatie van lutheranen, anglicanen en presbyterianen mogelijk te maken. We zijn het er allen over eens dat de doop essentieel is, maar we verschillen over de wijze van de doop.”
”Reforming Catholic Confession”, waarom niet samen met rooms-katholieken ondertekenen?
„Er is een groot terrein van overlap met rooms-katholieken in wat we belijden en wat vele, zo niet de meeste rooms-katholieken zouden onderschrijven. Ons eerste doel is echter om de verdeeldheid van protestanten over theologische kwesties tegen te gaan. Onze protestantse katholiciteit is niet op Rome gebaseerd, maar op de brief aan de Romeinen. Dat wil zeggen: op de overtuiging van het Evangelie van genade alleen, door Jezus Christus alleen, door het geloof alleen, en gegrond op de Schrift alleen. Met Luther en Calvijn geloven de ondertekenaars dat protestanten dichter bij de ware katholiciteit zijn dan de Kerk van Rome.”