Op een mooie zomerdag dit jaar zijn Dick en Joke Taal in de duinen bij hun woonplaats Scheveningen bramen aan het plukken. Voorheen stonden hier hekken, maar nu zijn die weggehaald omdat er Schotse Hooglanders grazen.

Dichtbij het duinpad groeien braamstruiken. Ze zitten vol rijpe bramen. Die hangen daar niet voor de sier, denken de zeventigers, dus ze plukken er hun emmertje vol mee.

Barse toon

Daar zijn ze nog mee bezig als twee toezichthouders op de fiets de Scheveningers op barse toon sommeren het plukken te staken en terug te gaan naar het pad. „Maar hier staan toch geen hekken?” werpt Joke nog tegen. „Niks mee te maken. Je mag niks meenemen uit de natuur.”

Al vinden ze de toon van de toezichthouder nogal onbeschoft, het echtpaar besluit maar niet tegen te stribbelen en is blij dat het er met een waarschuwing vanaf komt. Een jaar eerder kreeg Dick nog een boete toen hij over een afrastering was geklommen om bramen te plukken.

Bramen, rozenbottels en duindoornbessen plukken hoort bij de Scheveningse cultuur, vertelt Joke Taal. „Wij doen het al van jongs af aan. Ik maak bramensap en -jam voor de winter. Er waren altijd bepaalde gebieden in de duinen waar je mocht plukken, maar vorig jaar zijn de regels aangescherpt. Het blijft echter een grijs gebied wat wel of niet mag.”

Woordvoerder Rensink van gemeente Den Haag legt uit dat wildpluk van bramen, kastanjes of paddenstoelen wettelijk onder stroperij valt. Hij verwijst naar artikel 314 van het Wetboek van Strafrecht. Daarin staat dat wie zonder toestemming planten, vruchten of ander natuurlijk materiaal meeneemt, schuldig is aan stroperij en kan worden gestraft met een boete van honderden euro’s of zelfs een (korte) gevangenisstraf.

Rensink licht toe: „In principe zou dus elk meegenomen blaadje of schepje zand als een misdrijf kunnen worden opgevat. In de praktijk zal slechts van een misdrijf sprake kunnen zijn als een dergelijke ‘diefstal’ op betrekkelijk grote schaal plaatsvindt. Bijvoorbeeld voor handelsdoeleinden, dus bedrijfsmatig.”

Het Wildplukkers Gilde, een samenwerkingsverband van veelal zelfstandig werkende plukgidsen, merkt dat de gehanteerde regels verschillen per terreineigenaar.

Het gilde stuurde daarom vorige week een brief aan alle grote terreinbeherende organisaties en de Vereniging van Nederlandse Gemeenten waarin het vraagt om eenduidige regels voor plukken uit de natuur.

Thomas van Slobbe, directeur van stichting wAarde en initiatiefnemer van het gilde, licht toe: „Sinds een paar jaar is plukken uit de natuur in de mode. Meestal gaat dat goed, maar soms gebeurt het met kruiwagens vol voor de handel. Daarom worden de stroperijwet en de Wet natuurbeheer ingezet om hiertegen op te treden. De wetsartikelen omschrijven de zorgplicht voor alle in het wild levende planten en dieren. Daaraan heeft iedereen zich te houden.”

Het probleem is volgens hem dat mensen nu niet meer weten waar ze aan toe zijn. „Daarom is ons voorstel dat alle grote terreineigenaren met een eenduidige regeling komen, namelijk dat plukken uit de natuur in kleine hoeveelheden, voor eigen gebruik, mag.”

In de gebieden van Staatsbosbeheer is dat al zo, weet Van Slobbe. „Het plukken in goede banen leiden lukt niet met alleen handhaving. Maar als alle terreinbeheerders er hetzelfde over denken, is dat een eenduidige norm en regelt het zich vanzelf.”

Betrokkenheid

Van Slobbe benadrukt het belang van wildplukken om de betrokkenheid bij de natuur te vergroten. „Zolang zeldzame planten of schaarse eetbare vruchten maar ontzien worden.”

De directeur heeft goede hoop dat zijn voorstel weerklank zal vinden. „Het is toch prachtig om te ontdekken dat onkruid als zevenblad, paardenbloem en veldzuring heerlijk is om te eten!”

De directeur verwacht dat natuurorganisaties en gemeenten binnen een paar maanden met een reactie komen.

En Dick en Joke Taal? Zij blijven gewoon plukken. „Bramenplukken is een goede reden om lekker in de natuur te zijn en inmiddels kennen we plekjes waar het wel kan”, vertelt Joke.