Psychiaters: Euthanasie niet snel afschuiven op Levenseindekliniek
Het is „moreel ongepast” als psychiaters patiënten die hun leven willen beëindigen snel doorverwijzen naar de Levenseindekliniek, de organisatie die zich toelegt op het uitvoeren van controversiële euthanasieverzoeken.
Het afwegen van het verzoek en de zorgvuldigheidseisen zijn primair de vaste taak van de vaste behandelend arts. Dat stelt een commissie van psychiaters die namens de beroepsvereniging NVvP de bestaande richtlijn voor het omgaan met euthanasieverzoeken in de psychiatrie herziet.
Psychiater C. Gijsbers van Wijk lichtte de nieuwe richtlijn deze week schriftelijk toe ten behoeve van een expertmeeting over euthanasie in de Tweede Kamer, komende maandag. Zij stelt dat het de voorkeur heeft „dat psychiaters het mogelijk laatste deel van het behandeltraject niet uitbesteden aan een nieuwe behandelaar met wie nog een behandelrelatie moet worden opgebouwd.”
De richtlijncommissie zit daarmee op dezelfde lijn als de Levenseindekliniek, die regelmatig naar buiten brengt dat de organisatie het aantal euthanasieverzoeken niet aankan; ook vandaag weer. Veel patiënten kloppen overigens rechtstreeks bij de instelling aan. Uit een eerder dit jaar verschenen evaluatieonderzoek over de euthanasiewet stelt bovendien slechts 9 procent van de psychiaters dat zij sinds de komst van de kliniek sneller nee zeggen tegen een euthanasieverzoek.
De beroepsvereniging van psychiaters heeft meermalen uitgesproken dat euthanasie een optie moet kunnen zijn, mits aan alle zorgvuldigheidseisen is voldaan. Nogal wat psychiaters worstelen echter met het beoordelen daarvan. In het evaluatieonderzoek achtte een minderheid van
37 procent het denkbaar ooit een verzoek te zullen uitvoeren.
Anderen toonden zich bezorgd dat de stijgende vraag naar euthanasie te maken heeft met de steeds zakelijker wordende prestatienormen in de ggz, waardoor artsen klachten zo snel mogelijk moeten terugdringen met medisch-technische behandelingen waarvan bewezen is dat ze werken. Ggz-instellingen krijgen daardoor steeds meer moeite met het goed behandelen van een chronische psychiatrische patiënt.
Deze groep psychiaters krijgt openlijk bijval van prof. dr. J. J. van Os, een autoriteit in de psychiatrie. Ook hij ziet ruimte voor het inwilligen van stervensverzoeken in zijn vakgebied, maar waarschuwde onlangs wel dat euthanasie niet „de perverse, ultieme medische oplossing mag worden” voor wat in de huidige ggz wordt gezien als uitzichtloos en onbehandelaar.
Uit cijfers blijkt dat er vorig jaar 498 psychiatrische patiënten via de Levenseindekliniek verzochten om euthanasie. De organisatie voerde 46 van deze verzoeken uit. In totaal overleden vorig jaar in Nederland 60 psychiatrische patiënten door euthanasie.