KLM’s afscheid van Fokker niet zonder emotie
KLM staat dit weekend stil bij het afscheid van de laatste Fokker-toestellen. 97 jaar waren er vliegtuigen van Nederlandse makelij in de vloot. Zaterdag rond 20.30 uur is het over en uit.
Dan arriveert volgens de dienstregeling op Schiphol de laatste Fokker 70, afkomstig uit Londen. Een feestelijk onthaal in de hangaar en een Fokker-monument op Schiphol-Oost, dat zondag wordt onthuld, moeten het afsluiten van deze periode markeren.
„Een afscheid met dubbele gevoelens”, noemt Boet Kreiken het. Hij werkte als directeur van KLM Cityhopper jarenlang met de toestellen, maar gaf ook leiding aan de uitfasering ervan. Kreiken roemt de bijzondere remkleppen van de Fokker 70 en de uitklapbare trapdeur, „die je tegenwoordig eigenlijk alleen nog maar in dure zakenjets ziet”.
De eerste KLM-vlucht met een Fokker vertrok op 30 september 1920. Dat ging om een Fokker II. De Fokker 70 was het laatste toestel dat ontwikkeld werd door de Nederlandse vliegtuigfabrikant. Deze kwam bij KLM in dienst vlak voor Fokker in 1996 failliet ging. Het bedrijf ging ten onder aan tegenvallende verkopen en hoog oplopende kosten. Alleen voor de divisies die vliegtuigonderdelen en onderhoudsdiensten leveren, bleek een doorstart mogelijk.
Meest bekende piloot van de Fokker 70 is waarschijnlijk koning Willem-Alexander. Eerder dit jaar werd bekend dat hij al jaren anoniem voor de KLM op de toestellen vliegt om aan zo aan zijn jaarlijkse vlieguren te komen. De koning bestuurde ook regelmatig zelf het regeringsvliegtuig, dat tot voor kort eveneens een Fokker 70 was.
KLM begon al in 2008 met het geleidelijk vervangen van zijn Fokker-vloot. De Fokkers zitten bomvol technologie die volgens Kreiken „destijds zeer modern” was, maar waarvan het onderhoud inmiddels een heel specialistisch en dus duur klusje is geworden. Met modernere Embraers kan bovendien een stuk zuiniger en ook sneller worden gevlogen.
Van de Fokker 70 had de maatschappij ooit 26 toestellen in de vloot. Daarvan zijn er nog zeven over. Na dit weekend worden ze in het Britse Norwich van alle KLM-kleuren gestript. Daarna gaan ze naar kopers in Azië en Zuid-Amerika, waar ze naar verwachting nog wel een aantal jaar dienst kunnen doen.
„Jammer”, zegt vliegtuigspotter Gijs Dubbeldam. Hij en andere luchtvaartfans zullen de vliegtuigen met typische T-staart met twee motoren achter aan de romp voortaan missen op de Nederlandse vliegvelden. Dubbeldam verwacht dit weekend zeker honderd tot tweehonderd spotters langs de banen van Schiphol om nog een laatste kiekje te scoren.