Nijs even plotseling weg als ze kwam
VVD-leider Zalm kwam tijdens de kabinetsformatie van Balkenende I in de zomer van 2002 plotseling met drs. Annette Nijs MBA op de proppen als staatssecretaris van Onderwijs. Even zo plotseling verdween de 42-jarige woensdag omdat diezelfde Zalm geen vertrouwen meer in haar had.
Nijs, geboren in het Brabantse Waalwijk, had bij haar aantreden weinig politieke ervaring. Ze was in 1987/1988 alleen voorzitter geweest van de liberale jongerenorganisatie JOVD. In het bedrijfsleven had ze wel een indrukwekkende staat van dienst opgebouwd. Ze werkte bij Unilever en het KNOV. Voor haar overstap naar Den Haag was ze op diverse plaatsen in de wereld werkzaam voor Shell.
Een echte politica is Nijs nooit geworden. Al in de eerste maanden na haar aantreden bleek dat ze tijdens debatten niet de juiste toon kon treffen. Ze liet ook diverse keren tegen de zin van Van der Hoeven proefballonnen op.
Dat leidde ertoe dat Van der Hoeven tijdens de formatie van het tweede kabinet-Balkenende achter gesloten deuren liet weten liever niet verder te gaan met Nijs. Ze gaf de voorkeur aan VVD-kamerlid Cornielje. Die was door Zalm tijdens de vorming van het eerste kabinet-Balkenende ook al gepasseerd omdat Zalm meer vrouwelijke bewindslieden nodig had. Datzelfde argument gold voor Zalm ook tijdens de vorming van Balkenende II en daarom besloot hij dat Nijs verder moest op Onderwijs.
Vriend en vijand waren het erover eens dat het de laatste maanden stukken beter ging met de bewindsvrouw. Ze slaagde erin de studentenselectie in het hoger onderwijs en collegegelddifferentiatie door de Tweede Kamer te loodsen. Het charmeoffensief dat de bewindsvrouw onder studenten begon, ”Nijs on Tour” geheten, was ook een succes. De bewindsvrouw ging een tiental collegezalen af waar alle studenten de gelegenheid kregen om hun visie te geven op de toekomst van het studiefinancieringsstelsel.
Toch redde de bewindsvrouw het niet. De uitlatingen in het Nieuwe Revu-interview in de richting van minister Van der Hoeven waren spijkerhard. Het debat in de Tweede Kamer over het interview deed voor de VVD uiteindelijk de deur dicht.
Door haar taalkundig en politiek gestuntel zaten de Tweede-Kamerleden van de oppositie en van de regeringspartijen met gekromde tenen. Woensdagmorgen besloot de VVD het vertrouwen in de staatssecretaris op te zeggen.
Daarom kon Nijs donderdagmorgen uitslapen en kan ze haar studie Chinees weer oppakken. Dat waren volgens haar zeggen de dingen die ze ging doen nu ze ex-staatssecretaris is. Op termijn wil Nijs nog een keer een hapje gaan eten met Van der Hoeven.
Degene bij wie Nijs gaat solliciteren of die haar vraagt in dienst te treden, is gewaarschuwd. Woensdag zei ze van zichzelf: „Ik stel hoge eisen en ben geen gemakkelijk mens.” Naar verluidt hebben ze daar bij het ministerie van Onderwijs ervaring mee. Nijs heeft in twee jaar veel ambtenaren en chauffeurs versleten.