Weekers valt over toeslagen

Wie: Frans Weekers, staatssecretaris van Financiën van 14 oktober 2010 tot 30 januari 2014.

Waarom onder vuur: De positie van Weekers was in de aanloop naar het beslissende Kamerdebat over fraude met toeslagen al danig verzwakt. Zo kwam hij in 2012 in opspraak door de plaatsing van een reclamezuil met zijn foto langs de A73 tijdens de verkiezingscampagne. Die zuil was mede betaald door de van omkoping verdachte VVD’er Van Rey. Problemen met de uitbetaling van huur- en zorgtoeslagen door de Belastingdienst doen hem uiteindelijk de das om.

Onverwacht weg: Bij het begin van zijn laatste debat denkt een deel van de Kamer dat Weekers zich er ook nu wel uit zal redden. Dit keer werkt hij zich echter dusdanig in de nesten dat de hele oppositie overweegt een motie van wantrouwen te steunen. Weekers wacht dat niet af. Daartoe geprest door Rutte houdt hij de halverwege het debat de eer aan zichzelf en stapt hij op.

Teeven volgt voorbeeld chef

Wie: Fred Teeven, staatssecretaris van Veiligheid en Justitie van 14 oktober 2010 tot 9 maart 2015.

Waarom onder vuur: Net als zijn politieke baas, Opstelten, om de zogenoemde Teevendeal.

Verbitterd: Zijn aftreden maakt Teeven tegelijk met Opstelten bekend op hun ministerie. Op een Kamerdebat laten beiden het niet meer aankomen. Omdat Opstelten opstapt, rest Teeven als staatssecretaris niets anders dan ook zijn vertrek mee te delen. Maar ook los daarvan heeft Teeven er helemaal geen zin meer zin. De verbitterde bewindsman stelt vast dat hij, gezien zijn betrokkenheid bij de deal met Cees H., niet meer geloofwaardig kan functioneren. Met de schikking was indertijd niets mis, benadrukt hij op de valreep. „Dat is gebeurd voor volk en vaderland.”

Veel partijen in de Kamer kijken daar anders tegen aan, maar hun oordeel raakt Teeven niet meer.

Oude deal nekt Opstelten

Wie: Ivo Opstelten, minister van Veiligheid en Justitie van 14 oktober 2010 tot 9 maart 2015.

Waarom onder vuur: Staatssecretaris Teeven heeft in zijn tijd als officier van justitie een deal gesloten met drugscrimineel Cees H. Als daar gedoe over ontstaat, zegt Opstelten aanvankelijk dat de financiële details rond die schikking niet meer kunnen worden achterhaald. Nieuwsuur onthult echter een gedetailleerd betalingsoverzicht dat gewoon in een bureaula van het openbaar ministerie in Amsterdam bleek te liggen. Ook op Opsteltens departement wordt een digitaal rekeningafschrift aangetroffen.

Onhoudbaar: Opstelten grossiert in uitspraken met een hoog er-is-niets-aan-de-hand-gehalte, maar moet zijn verhalen later vaak bijstellen. Niet alleen rond de Teevendeal, ook in debatten over de nationale politie die uiterst moeizaam uit de startblokken komt. De minister ziet ook in dat zijn positie onhoudbaar is. Voor het beslissende debat stapt hij op.

Van der Steur tergt Kamer

Wie: Ard van der Steur, minister van Veiligheid en Justitie van 20 maart 2015 tot 26 januari 2017.

Waarom onder vuur: De Teevendeal nekt ook Van der Steur. Nieuwsuur onthult in januari 2017 dat hij als Kamerlid én adviseur van Opstelten op de hoogte was van het bedrag van de schikking, maar dat hij Opstelten instrueerde hoe de minister lastige Kamervragen zo vaag mogelijk kon beantwoorden, zonder details. De Kamer, die toch al niet erg tevreden was over de bewindsman, kan dit niet waarderen.

Ontslag: Van der Steur laat het nog wel op een debat met de Kamer aankomen voor hij het veld ruimt en zijn ontslag indient. Daarmee lijkt hij vrijwillig te hebben gekozen voor de koninklijke exitroute, maar naderhand klinken er geluiden dat de VVD-top hem naar de uitgang heeft geduwd. Premier Rutte ontkent dat later. Ja, hij wist voorafgaand aan het debat dat Van der Steur zich zou verdedigen en meteen daarna zijn vertrek zou aankondigen. „Maar dat was écht zijn eigen keus.”

Hennis schoot ernstig tekort

Wie: Jeanine Hennis-Plasschaert, minister van Defensie sinds 5 november 2012.

Waarom onder vuur: De Onderzoeksraad Voor Veiligheid (OVV) concludeerde vorige week dat Defensie tijdens de missie in Mali ernstig is tekortgeschoten in de zorg voor de veiligheid van uitgezonden Nederlandse militairen. Het is niet voor het eerst dat de OVV Defensie op de vingers tikt. Tot overmaat van ramp lijkt Defensie niets te leren van eerder gemaakte fouten.

Verantwoording: Als politiek verantwoordelijke moest Hennis zich vandaag in de Kamer daarover verantwoorden. De uitkomst van het debat was vanmorgen nog ongewis; dat het zwaar en pittig zou worden voor de minister was echter zeker.

Voorafgaand aan het debat leek Hennis in elk geval niet van plan het voorbeeld van Weekers, Opstelten, Teeven en Van der Steur te willen volgen.

Wel bood ze vrijdag haar excuses aan de nabestaanden van de in Mali omgekomen militairen aan. Dat ze daarmee wachtte tot het OVV-rapport was verschenen, deed ze op advies van haar ambtenaren, bleek vanmorgen. Dat zal haar positie in het Kamerdebat waarschijnlijk niet sterker maken.