Merkel blijft op oude winkel passen
Angela Merkel lijkt zondag verzekerd van een verkiezingsoverwinning en zou dan voor de vierde keer bondskanselier kunnen worden. ‘Koningin’ Merkel staat al sinds 2005 voor stabiliteit. Het boegbeeld van de christendemocraten is niet van haar stuk te brengen door banken- of eurocrises, Griekse staatsschulden, Russische hackers, Britse ‘brexiteers’, pisnijdige populisten, grofgebekte Amerikaanse leiders of stromen immigranten.
Dat laatste was in 2015 politiek erg pijnlijk en leek Merkel fataal te worden. Maar met de huidige economische voorspoed en haar status als onverstoorbare moeder die op de winkel past, lijkt haar vierde ambtstermijn voor het grijpen te liggen.
Het bruto binnenlands product is 9 procent gestegen sinds 2013, het werkloosheidspercentage gedaald tot onder de 4 procent. Het land baadt op papier in weelde met benijdenswaardige begrotings- en handelsoverschotten en een relatief geringe staatsschuld.
Maar de ‘winkel’ waar Merkel op past, lijkt over zijn hoogtepunt. Het aantal Duitsers dat in armoede leeft, neemt gestaag toe. En ook het aantal gepensioneerden en werkenden dat niet rond kan komen, is evenals het succes in de statistieken van economie, spectaculair gestegen.
Om de ellende te verzachten, geeft de Duitse staat veel geld uit. De ‘Grote Coalitie’ van Merkel met haar sociaaldemocratische vrienden, is niet met pijnlijke hervormingen of forse investeringen gekomen. Ruim de helft van de inkomsten in Berlijn verdwijnt onmiddellijk in sociale zorg. Investeringen blijven vaak uit en Duitsland is bijvoorbeeld op het gebied van internet hopeloos ouderwets. Voor achterstallig onderhoud van wegen zoekt Berlijn via tolheffing geld bij buitenlandse automobilisten.
De stabiliteit van Merkel wordt steeds meer als stagnatie gezien. Voor de Duitse politiek betekent dat volgens sommige media dat de oude winkel van Merkel, ongeacht de verkiezingen van zondag, zijn laatste dagen beleeft.
Peilingen geven bijvoorbeeld aan dat de rechts-populistische AfD (Alternative für Deutschland) zondag met meer dan 10 procent van de stemmen haar debuut maakt in de Bondsdag. Ook de radicale Die Linke hebben kans op ruim 10 procent. De rechts-liberale FDP, terug van een politieke woestijn, rekent erop de kiesdrempel van 5 procent te halen en terug te komen in de Kamer.
Al ruim een vijfde van de kiezers stemt volgens peilingen op een protestpartij (AfD of Die Linke). Steeds meer kiezers zoeken hun heil buiten de ‘Grote Coalitie’ (CDU en SPD). De sociaaldemocratische SPD onder leiding van Martin Schulz hoopte onlangs nog Merkel te verslaan. Maar nu vreest partij nog minder stemmen te behalen dan in de sombere prognoses wordt voorgesteld (20 procent van de stemmen).
