Op de eerste dag oefenden bestuurders in het maken van keuzes. Op de tweede dag werd er met schepen op open zee en in de zeegaten bij Texel geoefend om de instroming van olie in de Waddenzee te beperken. De laatste dag waren ondiepe delen van de Waddenzee het toneel van de oefening en werd er door tientallen vrijwilligers geoefend met het opruimen van olie op het strand.

Dennis van der Veen, crisismanager bij Rijkswaterstaat, spreekt over een gereedschapskist met diverse gereedschappen die gebruikt kan en moet worden tijdens een olieramp. „Aan de ene kant gaat het erom te voorkomen dat er olie in de Waddenzee terechtkomt, maar als dit wel gebeurt, zul je diverse middelen moeten inzetten om de olie te bestrijden in het ondiepe water en op de kust.”

Een van de middelen die tijdens de oefening gebruikt worden is de Wadcrawler, een speciaal in Nederland ontwikkeld amfibievoertuig dat in ondiep water en op drooggevallen wad olie kan opzuigen door middel van verschillende technieken.

Wierd Koops, emeritus lector maritiem, marien milieu- en veiligheidsmanagement, is aanwezig bij de oefening op de zandplaat bij het Rif van Schiermonnikoog. Hij spreekt zijn verbazing uit over het prototype van de Wadcrawler die hij in actie ziet. „Het is indrukwekkend dat dit voertuig zelfs bij windkracht 8 nog werk kan verrichten.”

Tegelijkertijd maakten de lastige weersomstandigheden tijdens de afgelopen dagen, het gedeeltelijk afgelasten van de oefening rond en op de zandplaat vanwege de wind en het snel opkomende water duidelijk hoe ingewikkeld de bestrijding van olie op zee kan zijn. De zee en de wind houden met niets en niemand rekening.

Ellen Kuipers van de Waddenvereniging zegt dat door de plotseling veranderende weersomstandigheden die mogelijk zijn op het wad, olie ook snel niet meer zichtbaar kan zijn. „Je moet dus flexibel kunnen zijn in de middelen waarmee je de olie bestrijd. Daarnaast vind ik het indrukwekkend welke technische mogelijkheden er zijn, maar tegelijkertijd zijn schepen en voertuigen ook maar kleine stipjes tegen de achtergrond van het weide panorama van de Waddenzee. Als er zich een olieramp voordoet, dan vraagt het wel meer dan het gebruik van een paar schepen. Maar over de gevolgen van een olieramp denk ik liever niet na.”

De training met vrijwilligers op het strand kan wel gewoon doorgang vinden, ondanks het stormachtige weer. Tientallen vrijwilligers zijn op het Westerstrand van Schiermonnikoog bezig met harken om daar houtsnippers, die olie moeten voorstellen, bij elkaar te vegen. De oefening wordt aangestuurd door het leger.

Onder de vrijwilligers zijn naast reservisten ook veel natuurliefhebbers, die bijvoorbeeld via een wadloopvereniging geworven zijn. Een van deze vrijwilligers is Nico Hazenberg uit Baflo. Hij is lid van de vrienden van Rottum en Rottumerplaat en een groot liefhebber van de Wadden. „Oliebestrijding vraagt om discipline, ook als je op het strand met een hark staat. Daarnaast is het geen individuele actie, maar een gemeenschappelijk gebeuren waarbij je goede onderlinge afspraken moet maken.”

Op het Westerstrand is een zanddam te vinden met daarvoor een geul met daarin water. Ook deze dam en geul zijn onderdeel van de oefening. Het worden een preventieve maatregelen genoemd waarmee voorkomen moet worden dat olie kwetsbare duingebieden binnendringt. Voor heel het Waddengebied is in kaart gebracht welke mogelijke maatregelen je zou moeten nemen bij welk gebied. Al hopen waarschijnlijk alle betrokkenen bij deze oefening dat het alleen bij een oefening blijft, want houtsnippers maken nog altijd minder kapot dan olie.