Dyck groeide op in het Canadese Chilliwack, waar hij lid was van de Mennonite Brethren, die hij omschrijft als „evangelicaal-baptistisch.” „Het is een groep die het Evangelie van Jezus Christus wil delen met de wereld om hen heen, de noodzaak onderstreept van een persoonlijke relatie met Jezus Christus en het geloof vertaalt in ethiek en vroomheid.”

Hij verliet Chilliwack op 18-jarige leeftijd en verhuisde naar Winnipeg. Daar is hij nu hoogleraar pastorale training en spiritualiteit aan het Mennonite Brethren Biblical Seminary, verbonden aan de Canadian Mennonite University. Hij kan zich nog de Nederlandse reformatorische gemeenten in zijn geboorteplaats herinneren. „Mij is hun grote onderlinge verscheidenheid bijgebleven. In hun kledinggewoonten bijvoorbeeld. Er werd op zondag twee of drie keer gepreekt. Toen een eigen school afbrandde en de hele gemeenschap zich inzette om die weer op te bouwen omdat het gebouw niet verzekerd was, maakte dat grote indruk op me.”

De belangrijkste these van zijn proefschrift ”Praying Like the Catholics? Enriching Canadian Mennonite Brethren Spirituality through Spiritual Direction, Lectio Divina, and the Taizé Community” is dat ontmoeting met God in het leven van alledag gepraktiseerd kan worden door spiritualistische tradities die vanouds niet gangbaar zijn in de mennonitische traditie.

Dyck focust met name op de geestelijke richtlijnen van de franciscaanse traditie, het meditatief lezen van de Bijbel (de zogeheten ”lectio divina”) in de benedictijnse traditie en de zangtraditie in de christelijke gemeenschap van Taizé.

Vernieuwing

Dyck: „Mijn belangrijkste theologische motief voor het zoeken naar verbinding is dat Christus wenst dat Zijn kinderen één zijn, volgens Johannes 17. Het gebruikmaken van andere geestelijke tradities is mogelijk omdat het gestoeld is op de tegenwoordigheid van God in elke christelijke traditie. Broeder Roger van Taizé heeft geleerd dat deze betrokkenheid geworteld is in de overtuiging dat gemeenschap tussen gelovigen niet is gegrond in henzelf maar in Christus als bron van de gemeenschap.”

Dyck denkt dat iedere christelijke traditie in het leven met God zowel schatten als lacunes bezit. „Daarom is er voortdurende behoefte aan blijvende vernieuwing. Mennonitische Broeders zijn geen uitzondering. Gedurende de laatste 150 jaar zijn zij beïnvloed door het lutherse piëtisme, het Duitse baptisme, Noord-Amerikaanse evangelicalen, pinkster- en charismatische gelovigen, en meer recent door meditatieve richtingen van christelijke spiritualiteit, die ik nu beschrijf.”

Is dat alles niet wat vaag? Mennonieten zijn uiteindelijk afkomstig uit de Reformatie, zij het van de radicale variant ervan.

„Dat klopt. In de eerste tijd typeerden veel anabaptistische leiders zichzelf in termen die hen onderscheidden van rooms-katholieken. Achteraf is echter duidelijk geworden dat deze anabaptisten nog steeds verschillende waarden en overtuigingen van de middeleeuwse katholieke vroomheid deelden, zoals de nadruk op de noodzaak dat het geloof uitgedrukt moet worden in iemands goede daden.”

De promovendus constateert dat de visie op bekering in mennonitische kringen is veranderd: deze is meer een proces dan een enkel moment geworden. „De Mennonitische Broeders begonnen als een vernieuwingsbeweging onder mennonieten in zuidelijk Rusland, nu Oekraïne. Deze vernieuwing was geïnspireerd door een lutherse piëtist die leerde dat je zekerheid kunt ontvangen van je redding en dat verbond met morele vernieuwing. Zoals andere evangelicalen waren ook de Mennonitische Broeders geneigd te focussen op bekering als een beginnende daad van verandering door God, in combinatie met de individuele overgave aan God en de verplichting om Jezus te volgen. Mennonitische Broeders leggen nu meer de nadruk op de voortdurende levensvernieuwing en heiligmaking.”

De bijdrage van de mennonieten –mede in het kader van 500 jaar doperdom in 2025– is volgens Dyck dat zij de rechtvaardiging door het geloof verbinden met de goede werken. „Wezenlijk is dat zij een vredesboodschap aanhangen en die verbinden aan een missionaire gerichtheid op de wereld. Vaak zijn beide zaken gescheiden, hoewel de Bijbel die nauw met elkaar verbindt.”