Dat concludeert de landelijke Commissie Geestelijke Volksgezondheid onder leiding van prof. drs. J. van Londen. De commissie overhandigde het advies woensdag aan minister Borst van Volksgezondheid. Zij wilde weten waarom steeds meer mensen zich aanmelden voor psychische hulp.

De commissie stelt dat niet duidelijk is dat psychisch leed toeneemt. „Daar is niets zinnigs over te zeggen”, stelt prof.dr. G. Hutschemaekers, secretaris van de commissie. „Wel is invloed te zien van de gevolgen van maatschappelijke ontwikkelingen als individualisering en mondialisering op de geestelijke zorg.”

De lokale leefwerelden van vroeger veranderen in snel tempo in brede bewegende sociale netwerken. Bepaalde groepen psychiatrisch patiënten hebben daar last van, zoals dak- en thuislozen, verslaafden en jongeren. „Vroeger was er in de wijk informele zorg. Nu is daar niks meer”, zegt Hutschemaekers.

Op zich speelt de GGZ goed in op de veranderende ontwikkelingen door uit te breiden en voor alle ziekten een organisatie te hebben, maar dit is volgens de commissie niet de goede oplossing. Omdat de vraag van patiëntengroepen niet altijd op echte geestesziekten slaat en juist maatschappelijk gerelateerd is, moet de zorg ook meer van die situatie uitgaan.

Zo zouden psychisch arbeidsongeschikten ook kunnen worden behandeld op de lokatie waar het probleem is ontstaan. Nu wordt dat volgens Hutschemaekers altijd naar de GGZ doorgeschoven en daardoor onterecht uit zijn verband gerukt.

De commissie bepleit nieuwe zorgvoorzieningen, die de deskundigheid van de GGZ overstijgen. Daardoor moet de geestelijke zorg integreren in algemene gezondheidszorg. Zo kan de huisarts een belangrijker rol spelen bij geestelijke problemen. „Zet er bijvoorbeeld een sociaal-psychiatrisch verpleegkundige neer.” Maar ook projecten zoals van de Marokkaanse vaders of verslavingsprojecten in de wijk kunnen onder de nieuwe zorgvoorzieningen vallen.

De overheid moet volgens de commissie de kwaliteit van de zorg bewaken en geld vrijmaken voor de nodige veranderingen.