Regering en Tweede Kamer besloten enkele jaren geleden de termijn te verkorten tot tien dagen om te voorkomen dat illegalen onnodig lang onschuldig achter de tralies zouden zitten. Volgens CDA en VVD blijkt nu echter dat rechters niet uit de voeten kunnen met de maatregel. Ze zijn er zoveel tijd mee kwijt dat ze te weinig overhouden voor hun andere werk. Asielverzoeken blijven hierdoor ongeveer twee jaar op de plank liggen.

Uit cijfers van het ministerie van Justitie blijkt dat ongeveer de helft van het werk van vreemdelingenrechters wordt besteed aan onderzoek naar de vraag of illegalen terecht in bewaring zijn gesteld of niet. Volgens CDA-Kamerlid Wijn gaat het daarbij vaak om uitgeprocedeerde vreemdelingen die elke medewerking aan hun uitzetprocedure weigeren. „Het is te gek voor woorden dat door dit type vreemdeling het hele systeem spaak loopt.” Volgens hem zijn vreemdelingen die met legitieme redenen asiel aanvragen de dupe. Zij moeten veel langer wachten op behandeling van hun aanvraag.

CDA en VVD willen niet alleen dat de termijn van tien dagen verdwijnt. Op het moment geldt ook de bepaling dat elke 28 dagen opnieuw moet worden gekeken of de illegaal nog terecht zit opgesloten. Deze maatregel willen de partijen ook intrekken.

Staatssecretaris Kalsbeek erkent de problemen. Maar volgens haar gaat het te ver om de tien dagenregeling „zomaar” af te schaffen. „Daar is bovendien een wetswijziging voor nodig die veel tijd kost.” Ze wil zoeken naar andere oplossingen om de doorstroom bij de vreemdelingenrechtbanken weer op gang te brengen. D66 en PvdA willen de minister de tijd geven die oplossingen te vinden. Maar ook zij benadrukten dat de verstoppingen bij de rechtbank hoe dan ook moeten worden verholpen.