„Nederland moet Karremans zoeken”
Het Joegoslavië-tribunaal verzoekt de Nederlandse regering om hulp bij het opnemen van contact met Thom Karremans, die tijdens de val van Srebrenica in juli 1995 commandant was van het VN-bataljon Dutchbat. De verdediging van de Bosnisch-Servische officier Blagojevic wil Karremans als getuige horen in het Srebrenica-proces voor het VN-hof in Den Haag.
Blagojevic’ Amerikaanse advocaat, Michael Karnavas, probeert sinds april vergeefs via diverse Nederlandse ministeries (Defensie, Buitenlandse Zaken, Binnenlandse Zaken) in contact te komen met Karremans. De ex-beroepsmilitair is inmiddels gepensioneerd en woont in Spanje. Verdediging, aanklagers en rechters zijn het erover eens dat Karremans’ getuigenis „relevant” is voor de zaak, aldus een rechterlijk besluit dat de griffie van het tribunaal dinsdag ter beschikking heeft gesteld.
De Nederlandse regering wordt verzocht tot uiterlijk morgen te rapporteren over haar pogingen Karremans in te lichten over het verzoek van Karnavas. Diens verzoek Karremans onder dreiging van een straf te dagvaarden hebben de rechters (voorlopig) afgewezen. Zij willen eerst weten of Karremans vrijwillig naar Den Haag komt.
Karremans heeft tot nu toe slechts één keer getuigd voor het Joegoslavië-tribunaal. Dit gebeurde op 3 en 4 juli 1996, tijdens hoorzittingen die in afwezigheid van de verdachten werden georganiseerd tegen de Bosnisch-Servische kopstukken Radovan Karadzic en Ratko Mladic. Het optreden van Karremans zorgde toen voor opschudding, zowel in de Nederlandse politiek als in de internationale publieke opinie.
Zo verklaarde Karremans dat hij bij zijn ontmoetingen met generaal Mladic na de val van Srebrenica weliswaar informeerde naar gestolen Nederlands legermaterieel, maar „vergat” te vragen naar het lot van de weggevoerde moslims. Duizenden van hen bleken later vermoord te zijn. Toenmalig minister Voorhoeve van Defensie verklaarde verbijsterd te zijn over het optreden van Karremans voor het tribunaal. De uitspraak van Voorhoeve leidde op zijn beurt tot een controversieel debat in de Tweede Kamer.
Sindsdien is Karremans niet meer voor het tribunaal opgetreden. In de processen tegen de Bosnisch-Servische generaal Krstic en de Joegoslavische ex-president Milosevic werd slechts het bandje van de getuigenis in 1996 (gedeeltelijk) afgespeeld.
De rechters in de zaak-Blagojevic wijzen erop dat Karremans nog nooit aan een kruisverhoor is onderworpen bij het tribunaal en dat Karnavas het recht heeft Karremans als getuige op te roepen.
