Ghazi al-Yawar nieuwe president Irak
De huidige voorzitter van de Iraakse regeringsraad, de 45-jarige Ghazi al-Yawar, wordt president van Irak. Dat heeft de VN-gezant Grahimi dinsdag bevestigd.
Al–Yawar is sinds twee weken voorzitter van de regeringsraad. Hij volgde de vermoorde Izzedin Salim op. Al–Yawar verliet Irak in 1990 en wordt nu gezien als een persoon die eenheid in Irak kan bewerkstelligen. Het soennitische stamhoofd heeft goede banden met de soennitische, sjiitische en de Koerdische gemeenschap in het land.
Eerder op de dag hadden de regeringsraad en de coalitiemacht nog de soennitische oud–minister van Buitenlandse Zaken Adna Pachachi voorgedragen voor de ceremoniële functie. Pachachi bedankte echter voor de eer. Volgens Brahimi gebeurde dat „om persoonlijke redenen”.
De benoeming van de president betekent een overwinning voor de regeringspartij. De Amerikanen, die de coalitie in Irak leiden, hadden een uitgesproken voorkeur voor Pachachi. Door diens weigering wordt nu de favoriet van de regeringsraad de nieuwe president.
Brahimi heeft dinsdag ook de twee vice–presidenten benoemd. Ibrahim Jaffari van de sjiitische partij Dawa en Roj Nuri Shawis van de Koerdische Democratische Partij worden vice–president. Het gaat om tijdelijke functies, totdat de Iraki’s in verkiezingen hun eigen leiders hebben kunnen kiezen. Naar verwachting zal de nieuwe Iraakse premier Iyad Allawi later op de dag zijn kabinet bekendmaken.
Kritiek op bevrijders
Ghazi Mashal Ajil al-Yawar is niet bang harde kritiek te uiten op de bevrijders van zijn land. De Amerikanen hebben de orde en veiligheid in het land verslechterd, vindt hij. De voorkeur van de VS voor het presidentschap ging niet uit naar de 45-jarige Al-Yawar, maar naar Adnan Pachachi (81) die dinsdag bedankte voor de eer.
Beide mannen, lid van de regeringsraad, zijn gematigde soennieten die in de Verenigde Staten hebben gestudeerd. Alletwee zijn ze behoorlijk geliefd bij het volk. Net als Pachachi heeft Al-Yawar enige tijd in ballingschap geleefd. Hij had de voorkeur van de Iraakse regeringsraad voor het vooral ceremoniële ambt van president. Sinds twee weken leidt de soenniet de regeringsraad. Hij volgde de vermoorde voorzitter Izzedin Salim op. Hij verschijnt doorgaans in traditioneel Arabisch gewaad.
Al-Yawar verliet Irak in 1990. Hij wordt nu alom gezien als iemand die eenheid in Irak kan smeden. Hij onderhoudt goede contacten met zowel de soennitische, sjiitische als de Koerdische gemeenschap en met alle leden van de regeringsraad. Hij is vooraanstaand lid van de Shammar-stam, een van de grootste in het Golfgebied waartoe ook veel sjiitische clans behoren.
Onlangs kwam Al-Yawar met harde kritiek op de Amerikanen. „De veiligheidssituatie in Irak is voor 100 procent de schuld van de VS. Zij bezetten het land, ontmantelden de veiligheidsdiensten en hielden de grenzen maandenlang open zodat iedereen erin kon zonder visum of paspoort.” Ook drong hij aan op „volledige en complete” soevereiniteit voor zijn land.
Ondanks zijn kritiek staat Al-Yawar bekend om zijn banden met Washington. Hij verwerpt het geweld tegen de coalitietroepen. De nieuwe president studeerde er ook, aan de Georgetown-universiteit. Daarvoor studeerde hij aan de Petroleum and Minerals University in Saoedi-Arabië. In dat land leidde Al-Yawar later jarenlang een telecombedrijf.
De regeringsraad mag de functie van president dan vooral als symbolisch zien, Al-Yawar zei ooit de baan alleen te zullen accepteren als hij ook echte macht en bevoegdheden zou krijgen. Boos werd hij toen het erop leek dat de Amerikanen het paleis van de verdreven dictator Saddam Hussein wilden gebruiken als hun ambassade. „Dat is alsof iemand met zijn vinger in andermans oog prikt”, zei Al-Yawar.