De opinie van de advocaat-generaal is niet bindend, maar wordt meestal opgevolgd door het hof, dat zich na de zomer uitspreekt. Hongarije en Slowakije waren naar het hof in Luxemburg gestapt nadat zij in september 2015 op een speciale ministerraad in Brussel over het verdelen van vluchtelingen tegen hadden gestemd, net als Tsjechië en Roemenië. De meerderheid was echter voor het plan om in twee jaar 120.000 vluchtelingen uit Italië en Griekenland via een quotaregeling te verspreiden.

Hongarije en Slowakije wilden dat het hof dat besluit nietig zou verklaren omdat er geen legale basis zou zijn, er procedurele fouten waren gemaakt en het geen goed antwoord op de migrantencrisis is. De advocaat-generaal wijst alle argumenten af.

Sinds het besluit in 2015 hebben Hongarije en Polen geen enkele asielzoeker overgenomen, en Tsjechië niet meer sinds augustus vorig jaar. De Europese Commissie was daarom in juni een juridische procedure begonnen tegen de drie landen.

Woensdag voert de commissie de druk op met een tweede stap in de zogenoemde inbreukprocedure. De betrokken landen krijgen een maand de tijd om de commissie te melden hoe ze zich alsnog naar de regels zullen schikken. Zo niet, dan kan de commissie besluiten ze voor het Europese Hof van Justitie te dagen.

Uit nieuwe cijfers die de commissie woensdag bekendmaakte blijkt dat de andere lidstaten wel hun best doen. In juni is een recordaantal asielzoekers herplaatst: meer dan 2000 vanuit Griekenland en bijna 1000 vanuit Italië. „Een ding is zonneklaar: herplaatsing werkt als de politieke wil er is”, zei EU-commissaris Dimitris Avramopoulos (Migratie). Met „een laatste zetje” denkt hij dat vóór september „de overgrote meerderheid” van de asielzoekers die in principe in aanmerking komen voor asiel, verspreid is over de EU.