SGP-voorman Van der Staaij aan de slag als koppenmaker
SGP-voorman Van der Staaij kondigde in april aan dat hij in het buitenland aandacht gaat vragen voor de doorgeschoten euthanasiepraktijk in ons land. Vorige week vrijdag verscheen een eerste artikel in The Wall Street Journal. Met een zeer prikkelende kop. Velen waren even klaar met Kees. Maar Van der Staaij gaat door.
”In the Netherlands, the doctor will kill you now” (In Nederland zal de dokter u nu vermoorden), zo luidde de kop boven het artikel dat vorige week donderdag in de gerenommeerde Amerikaanse krant verscheen.
In het artikel zelf toonde de SGP-voorman aan dat de Nederlandse euthanasiepraktijk is doorgeschoten en zich op een hellend vlak bevindt. Er heeft euthanasie plaats op mensen die dement zijn. Verder mogen mensen die psychisch lijden maar niet in hun laatste levensfase verkeren, vragen om een spuitje. En ook is er discussie gaande over de vraag of mensen die hun leven om wat voor reden dan ook voltooid achten, met hulp van medici een eind aan hun leven mogen maken. Enkele jaren geleden was dit alles ondenkbaar. Waar houdt het hellend vlak op en begint de afgrond, zo vroeg Van der Staaij.
De kop boven het artikel zorgde vrijdag al voor de nodige reuring. ”Klaar met Kees”, schreef een NRC-columnist. De artsenorganisatie KNMG nam het woord „onzorgvuldig” in de mond. Via Twitter kreeg de SGP-voorman de schunnigste verwijten naar zijn hoofd geslingerd. Slechts een enkeling nam het voor hem op.
Intussen zag de SGP’er in dat de zaak uit de hand begon te lopen. De kop boven het artikel vond hij zelf ook ongelukkig en vormde geen goede samenvatting van hetgeen hij betoogde. Rond halfvijf reageerde de SGP-voorman via een tweet: „Hoop dat mijn opinieverhaal bijdraagt aan goed debat over euthanasie. Kop boven verhaal is door krant verzonnen; geen goede samenvatting.”
Suggestief
Maar ja, toen was het kwaad al geschied. De negatieve stroom kon niet meer worden ingedamd. Ook buitenlandse kranten gingen er de dagen erna over schrijven. Uiteraard noemden die ook de kop boven het artikel, maar wie wilde weten hoe het echt zat, kon in de meeste artikelen wel terugvinden wat de SGP’er echt wilde zeggen.
Maandagavond kreeg Van der Staaij de gelegenheid om in het tv-programma Jinek de gang van zaken uitgebreid uit de doeken te doen. De SGP had het artikel aangeboden aan The Wall Street Journal, maar er was geen overleg geweest over de kop. Daar had Van der Staaij dus geen invloed op.
De SGP’er nam er maandag ook nadrukkelijk afstand van: „Ongelukkig en suggestief.” De strekking van het artikel was nu juist dat ook veel artsen bezorgd zijn over verruiming van de euthanasiepraktijk: „Die kop zet dus echt op het verkeerde been.”
Intussen had presentatrice Eva Jinek nog wel enkele prikkelende vragen en stellingen voor Van der Staaij. „In dit artikel staat niets van uw achtergrond en over het feit dat u helemaal tegen euthanasie bent.” En: „U haalt voorbeelden aan die uitzondering betreffen en niet de regel. Namelijk dat dementerenden een slaappil krijgen voor hun euthanasie.” Om te eindigen met: „Wat een timing. U oefent via Amerikaanse krant druk uit op de partijen die onderhandelen over een nieuw kabinet.”
De SGP’er kon de vragen allemaal pareren. Hij maakte inderdaad bewust geen melding van het feit dat hij helemaal tegen euthanasie is, omdat dan het gevaar bestaat dat hij „monddood” wordt gemaakt: „Ik wilde laten zien dat –hoe je ook over euthanasie denkt– er nu ontwikkelingen plaatshebben die enkele jaren geleden niemand voor mogelijk hield.”
Dat dementerenden een slaappil krijgen voor hun euthanasie, is volgens de SGP-voorman wel de praktijk: „Zie artikelen daarover in kranten. Dat is precies mijn zorg.” En over moment van plaatsing; daar had Van der Staaij geen invloed op: „Dat was niet mijn bedoeling. We zijn hier al mee bezig vanaf april.” Jinek: „Kosmisch geluk zullen we maar zeggen.”
Van der Staaij had zelf graag een kop gezien met daarin iets over het hellend vlak, zo zei hij op een vraag van een studiogast. De SGP-fractievoorzitter heeft van de affaire wel wat geleerd. Ook in Franse en Duitse kranten wil hij opiniestukken plaatsen over de euthanasiepraktijk in ons land: „Met deze ervaring in het achterhoofd gaan we wel zeggen: We willen het nu ook even over de kop hebben.”
