ESO met Mascara op planetenjacht
Het nieuwe Mascara-station van de Europese Zuidelijke Sterrenwacht (ESO) heeft woensdag zijn eerste licht opgevangen. Het gaat op de La Silla-sterrenwacht in Chili op zoek naar planeten buiten het zonnestelsel, zogeheten exoplaneten.
Het innovatieve Mascara-instument (van Multi-site All-Sky CAmeRA) is gebouwd door de Leidse Sterrewacht. Het bestaat uit een camerabatterij die bijna de volledige lokale sterrenhemel in de gaten houdt.
De kleine planetenjager doet bij herhaling metingen van de helderheden van duizenden sterren. Het instrument gebruikt geavanceerde software om kleine helderheidsdipjes te signaleren die optreden wanneer een planeet voor zijn ster langs trekt.
Transitfotometrie
Deze zoekmethode heet transitfotometrie. Met behulp van deze methode laten de grootte en de omloopbaan van de planeet zich rechtstreeks vaststellen.
Het Mascara-station moet behulpzaam zijn bij het samenstellen van een catalogus van exoplaneten die op een later moment nauwkeuriger onder de loep kunnen worden genomen. Bijvoorbeeld met ESO’s Very Large Telescope of met de reuzentelescoop E-ELT die momenteel in aanbouw is.
Het Mascara-station in Chili is het tweede in zijn soort. Het eerste staat op het noordelijk halfrond, bij de Roque de los Muchachos-sterrenwacht op het Canarische eiland La Palma.
Halfrond
„Om de volledige hemel te kunnen bestrijken, zijn stations nodig op zowel het noordelijke als het zuidelijke halfrond”, zegt Ignas Snellen van de Sterrewacht Leiden en projectleider van Mascara. „Nu het tweede station op La Silla op zijn plek staat, kunnen we vrijwel alle heldere sterren aan de hemel in de gaten houden.”
De groep exoplaneten waarop Mascara zich richt, bestaat grotendeels uit ‘hete jupiters’. Dat zijn relatief grote planeten die overeenkomsten vertonen met Jupiter. Ze cirkelen echter geringe afstand om hun moederster, waardoor ze heet zijn en een omlooptijd om hun moederster hebben van slechts enkele uren.
Superaarde
Mascara is ook in staat om superaardes en planeten van het formaat Neptunus te ontdekken. Naar verwachting zal het project een catalogus opleveren van relatief nabije planeten die cirkelen rond heldere sterren.