Het is altijd interessant naar generaal-majoor Amos Yadlin te luisteren. Hij is hoofd van het Instituut voor Nationale Veiligheidsstudies van de Tel Aviv Universiteit en diende meer dan veertig jaar in het leger, onder meer als hoofd van de militaire inlichtingen. Het is een militair en strategisch deskundige van de bovenste plank.

Deze week ging hij in op de verhoudingen tussen Israël en het Libanese Hezbollahleger. De aanleiding was de oorlog die elf jaar geleden tussen beide partijen woedde. Aan de zijde van Israël vielen toen 165 doden, aan Libanese kant zeker tien keer zo veel. Vooral woonplaatsen in Noord-Israël kregen raketaanvallen te verduren.

Sindsdien is het aan de grens tussen Israël en Libanon zo goed als rustig. Zo’n lange periode van rust is voor Israël een belangrijke verworvenheid. Het neemt echter niet weg dat Hezbollah zich in die periode weer zwaar heeft bewapend. Als Hezbollahleider Hassan Nasrallah een seintje geeft, vliegen er tienduizenden raketten Israël binnen.

Wie denkt dat het dan ongeveer net zo gaat als in 2006 vergist zich, waarschuwde Yadlin. Nasrallah probeert zijn arsenalen te vullen met raketten die Israël precies en zwaar kunnen treffen op elke gewenste plek. Ook heeft hij een commando-eenheid opgericht die in het noorden van Israël een dorp of stad moet kunnen overrompelen. Daar staat tegenover dat ook Israël beter voorbereid is op een mogelijke nieuwe ronde.

Beide partijen zijn doordrongen van de verwoestende effecten van een nieuwe oorlog. Daarom willen ze die vermijden. Maar het probleem is dat leiders fouten kunnen maken. Een incident kan uit de hand lopen: een partij reageert ergens op, de tweede partij slaat terug en dan is het hek van de dam.

Zo’n scenario is niet denkbeeldig. Israël heeft namelijk duidelijke grenzen aangegeven. Als Hezbollah die negeert, is de kans groot dat de luchtmacht in actie komt. Hezbollah mag zich niet bewapenen met geavanceerde luchtdoelraketten, onbemande vliegtuigen of chemische wapens.

Iran levert wapens aan Hezbollah via Syrië. Ook zou Hezbollah nu zelf in Libanon wapens produceren. De arsenalen bevinden zich onder scholen, moskeeën en ziekenhuizen. Het lijkt allemaal zeer explosief.

Toch zei Yadlin dat hij ’s nachts niet wakker ligt van de risico’s. Wat hij wel jammer vindt is dat Israël de huidige situatie van relatieve rust niet aangrijpt om vooruit te komen in het vredesproces met de Palestijnen. Hij somde een rij gunstige omstandigheden van Israël op. Zo vormt Iran momenteel geen nucleaire bedreiging, is er vrede met Egypte en Jordanië, is Syrië geen bedreiging meer en zit er een Israëlgezinde president in het Witte Huis.

De tijd is volgens Yadlin nog niet rijp voor een vredesakkoord met de Palestijnen, maar Israël kan wel stappen zetten om vrede te bevorderen. „Dit is een geweldige kans, die nu gemist wordt. Ik zie geen leiderschap bij de Israëlische regering om die te grijpen.”