Arbeidspartij wil met nieuwe leider politiek Israël opschudden
De leden van de Arbeidspartij in Israël hebben maandag Avi Gabbay verkozen tot nieuwe partijleider. Gabbay versloeg in de tweede ronde van de voorverkiezingen de oude leider van de Arbeidspartij, Amir Peretz, met 52 tegen 48 procent van de stemmen.
Gabbay vervangt Isaac Herzog als partijleider. Aangezien ook Peretz eerder partijleider was, kiezen de leden van de Arbeidspartij duidelijk voor vernieuwing. Helemaal nieuw is Gabbay overigens niet in de Israëlische politiek. Hij was medeoprichter van de centrumrechtse partij Kulana, maar werd niet in de Knesset gekozen. In 2015 heeft hij gediend als minister van Milieubescherming onder Netanyahu, maar vorig jaar trad hij af uit protest tegen het ontslag van een collega. Daarna werd hij lid van de Arbeidspartij.
De verkiezing van Gabbay wordt algemeen gezien als een vorm van verzet tegen de zittende politici in Israël. Wat dat betreft zou je deze voorverkiezingen een beetje kunnen vergelijken met de opkomst van Macron in Frankrijk. Binnen de Arbeidspartij hopen ze erop dat Gabbay, net als Macron, een beweging op gang kan brengen die ertoe leidt dat de macht van Netanyahu en zijn Likudpartij gebroken wordt. Want ondanks dat de Arbeidspartij al tal van leiders heeft versleten, is de macht van Netanyahu ongebroken. Sterker: de in Israël ooit zo machtige Arbeidspartij is geen schim meer van de partij die ze ooit was.
Gabbay heeft beloofd dat hij, als hij premier wordt, de vredesbesprekingen met de Palestijnen zal heropenen. Hij is bereid tot flinke concessies aan de Palestijnen als het gaat om het overdragen van bevoegdheid over Arabische gebieden aan de Palestijnse Autoriteit. Als het gaat om beslissingen op veiligheidsgebied, wil ook hij dat Israël daar altijd het laatste woord over zal hebben.
Hoewel premier Netanyahu de laatste tijd steeds zwaarder moet leunen op rechtse en religieuze (splinter)partijen in de Knesset om zijn beleid te kunnen blijven uitvoeren, is het zeer de vraag of de relatief onbekende Gabbay de zittende premier bij nationale verkiezingen zal weten te onttronen. Wat dat betreft kan de situatie in Israël moeilijk vergeleken worden met die in Frankrijk. Israël is een kleine staat die een dagelijkse strijd moet voeren om zijn bestaan. Het is een landje dat aan alle kanten omringd wordt door vijanden. De Israëlische kiezer weet dat en is geneigd te kiezen voor iemand die zich bewezen heeft als een sterke leider. Wat je ook van Netanyahu vindt, hij heeft laten zien dat hij niet bang is voor tegenwind. Hij is zelfs niet bang om de sympathie van de machtigste bondgenoot van Israël, de Verenigde Staten, op het spel te zetten, zo heeft hij tijdens de regeerperiode van president Obama laten zien.
Gabbay zal het moeten hebben van kiezers die er niet over piekeren op Netanyahu te stemmen, maar voor wie ook de centrumpartij Yesh Atid (Toekomstpartij) van Yair Lapid geen alternatief is. Of hij die kiezers kan trekken met de belofte de vredesonderhandelingen met de Palestijnen te heropenen, is helemaal de vraag, omdat voor veel Israëliërs de verhouding met de Palestijnen amper nog een thema is.