Het akkoord, dat juristen nog in de juiste vorm moeten gieten, wordt donderdag ondertekend door premier Shinzo Abe en de leiders van de Europese instellingen. Daarmee geven zij daags voor de G20-top in Hamburg een politiek signaal tegen protectionisme.

De partijen zijn samen goed voor ruim een derde van de wereldeconomie. Ze hebben vier jaar onderhandeld over het verdrag, dat 99 procent van de onderlinge handel bestrijkt. Vooral de handel in voedingsmiddelen zal een forse impuls krijgen. Zo zullen veel zuivelproducten, maar niet alle Europese kazen, op termijn tariefvrij naar Japan kunnen worden geëxporteerd.

Voor auto’s, het gevoeligste punt voor de EU, gaan de handelstarieven ook richting nul, naar verwachting met een overgangsperiode van zeven jaar. Beide partijen zullen op het vlak van autoveiligheid en -onderdelen nauw samenwerken bij het ontwikkelen van nieuwe internationale standaarden. Verder sluiten ze hun databanken voor overheidsaanbestedingen op elkaar aan.

Over de beslechting van conflicten over investeringen is volgens EU-bronnen nog geen overeenstemming. Japan wil wel een arbitragesysteem, maar is nog niet overtuigd van de noodzaak om een investeringshof (ICS) op te tuigen, aldus een EU-functionaris.

Tegelijk met het vrijhandelsverdrag wordt een akkoord over strategisch partnerschap gesloten, waarin afspraken zijn gemaakt over zaken als energie, klimaat, ontwikkelingshulp en rampen- en terrorismebestrijding.

Wanneer de verdragen in werking treden is nog onduidelijk.