De toename van hulpvragen lijkt een gevolg van de 24 uurseconomie. Mensen willen alle zorg onmiddellijk beschikbaar hebben. De huisartsenposten startten een publiekscampagne: ”Dokter bellen? Eerst tot 3 tellen”. Daarnaast blijft een goede triage van groot belang: het gericht doorvragen om de hulpvraag helder te krijgen en een schifting aan te brengen.

Min of meer hetzelfde probleem doet zich voor bij de spoedeisende hulp (SEH), het loket waarlangs veel ziekenhuisopnames plaatshebben. Alles wat via de ambulance het ziekenhuis binnenrolt, of met spoed wordt doorverwezen door huisartsen (of HAP) komt terecht in het ‘filter’ van de SEH. Gespecialiseerde artsen en verpleegkundigen verrichten de eerste zorg en zetten zo nodig een vervolgtraject in beweging. De werkdruk onder het personeel is onverantwoordelijk hoog en inmiddels is het zover dat er regelmatig een patiëntenstop wordt ingesteld en ambulances worden doorgestuurd naar het volgende ziekenhuis omdat er geen opvangcapaciteit meer is.

Ook de doorloopsnelheid van patiënten staat onder druk. Wie het domein van de spoedzorg binnentreedt doet er goed aan niet tot drie, maar tot tien te tellen. Het duurt meestal wel even voordat de eerste arts gehaast zijn hoofd tussen de gordijnen doorsteekt om te zeggen dat hij zo snel mogelijk terugkomt. Echte spoed krijgt natuurlijk voorrang. Dan is het wachten op het moment dat er foto’s of scans gemaakt kunnen worden, of de gipskamer vrij is. Blijkt een ziekenhuisopname noodzakelijk, dan moet er eerst ‘gezocht’ worden naar een bed. De patiënt kan zomaar zeven of acht uur ‘onderweg’ zijn voordat hij zijn zieke hoofd op het kussen van het goede afdelingsbed legt.

Deze onbevredigende situatie mag het SEH-personeel niet worden aangerekend. De oorzaken liggen elders: vergrijzing, en bezuinigingen in de psychiatrische zorg die ertoe leidt dat aanzienlijk meer verwarde patiënten op de spoedeisende hulp terechtkomen.

Mensen worden gemiddeld ouder en het zijn dus ook steeds meer ouderen die een beroep doen op de eerste hulp. Bovendien is het overheidsbeleid erop gericht dat ouderen zo lang mogelijk thuis wonen; het aantal thuisongevallen neemt onder hen dus toe. Vorig jaar kwam er 20 procent meer ouderen in het ziekenhuis dan een jaar eerder. Vervolgens is het moeilijk om verdere opvang voor hen te vinden (ondanks een recente injectie van 55 miljoen euro door minister Schippers). De overheid zal de gevolgen van haar eigen beleid onder ogen moeten zien. De kwaliteit van de gezondheidszorg en de patiëntveiligheid zijn in het geding.