Afscheidssymposium voor Wim Kranendonk over evangelicals
Leven in een isolement te midden van evangelicals, hoe doe je dat? Een typisch Nederlandse vraag, vindt ds. H. Hofman. „Projecteer kleinschalig denken niet op een onmetelijk groot land als de VS.”
De evangelicals in Amerika hebben de bijzondere belangstelling van Wim Kranendonk, die op 1 maart afscheid nam als hoofdredacteur van deze krant. Vrijdag werd zijn afscheid gemarkeerd met een symposium. Onderwerp: de evangelicals.
Ds. Hofman is predikant van de Netherlands Reformed Congregation (NRC) in het Amerikaanse Kalamazoo. Daarvoor diende hij vanuit Dordrecht vier jaar de Gereformeerde Gemeenten, zusterkerk van de NRC. Hij mag op het symposium, als een van de drie sprekers, vertellen hoe de kleine groep reformatorische christenen in de VS het ervaart om tussen zo veel evangelicals te leven.
Die vraag leeft in zijn gemeente en bij hemzelf helemaal niet, zegt de predikant. Voor reformatorische christenen in Nederland is hun verhouding met andere groepen in de samenleving een discussiepunt. „Dat komt doordat in Nederland iedereen heel dicht op elkaar zit. Daar kunt u niets aan doen, dat is nu eenmaal de afmeting van uw land.”
Er is wel een andere vraag die ds. Hofman bezighoudt: waarom zijn Nederlanders, ook christenen, zo negatief over Donald Trump? De nieuwe president heeft de afbraak van christelijke waarden en normen weten te keren, legt de predikant uit. „Daar zijn we hem, naast de Heere, dankbaar voor.”
De verwarring en verdeeldheid in de Amerikaanse samenleving is niet de schuld van Trump, maar van Obama, vindt ds. Hofman. „Dankzij Obama is de ontkerstening in de VS in een stroomversnelling geraakt. Hoe kun je daar blij mee zijn? Dat is onze vraag aan u.” De meeste Amerikanen zaten helemaal niet te wachten op het progressieve beleid van Obama, geeft ds. Hofman als verklaring van het onverwachte succes van Trump.
Om zijn boodschap te onderstrepen biedt de predikant de scheidende RD-hoofdredacteur een Amerikaanse pet aan. „Zet ’m op, Wim!”
Belangrijke vragen
Evangelicals in de VS verkeren in verwarring over hun plaats in de samenleving, legt prof. dr. James Kennedy, decaan van University College Utrecht, in zijn lezing uit. Ze vragen zich af of Amerika nog kan terugkeren naar zijn christelijke wortels. Heeft het nog wel zin om politieke invloed na te streven?
Dergelijke vragen raken bekende thema’s uit de christelijke theologie, aldus de hoogleraar. Waar is ons echte vaderland: hier, of in een andere wereld? Hoe moet je omgaan met macht? Ben je politiek actief om je eigen belangen veilig te stellen, of wil je vooral maatschappelijk dienstbaar zijn? „Dat zijn belangrijke vragen voor Amerikaanse evangelicals, maar niet alleen voor hen.”
Prof. dr. H. van den Belt belicht de theologische uitwisseling tussen Nederland en evangelicals. Wat evangelicals onderscheidt van de Nederlandse gereformeerde gezindte is vooral hun activisme, zegt hij. Ter illustratie citeert hij een gedicht van ds. Ledeboer: ”Door druk en kruis moet ik naar huis. / Och, doe het mij geloven! / Het stof der aard’, geen penning waard; / daar boven zijn mijn schatten.” „Dat klinkt heel anders dan het Amerikaanse ”Voorwaarts, christenstrijders!””
De Groningse hoogleraar theologie waardeert het positief dat er momenteel onder evangelicals veel belangstelling is voor Nederlandse theologen als Abraham Kuyper en Herman Bavinck. „Dat gaat samen met een herontdekking van de reformatorische genadeleer. Er is zelfs in charismatische kringen behoefte aan Bijbels gefundeerde theologie.”
De evangelicale invloed op de gereformeerde gezindte duidt prof. Van den Belt allereerst ook positief. „Zulke contacten halen reformatorische christenen uit een isolement. We zijn onderdeel van een wereldwijde beweging van Bijbelgetrouwe christenen.”
Tegelijk plaatst hij „twee kanttekeningen.” De eerste betreft de evangelicale kerkvisie. Volgens de Nederlandse Geloofsbelijdenis is er maar één ware kerk. De evangelicale visie dat de kerk een groep gelijkgezinden is, staat daar ver vandaan en leidt tot vergaande versplintering van de kerk.
De evangelicale invloed leidt ook tot een ongewenste relativering van de geloofsleer, signaleert prof. Van den Belt. Tegen baptisten moet je niet zeggen dat je visie op de doop niet uitmaakt, maar: „Broeder, ik verlang ernaar dat jij erachter zult komen hoezeer je op dit punt hebt gedwaald.”
Aan het einde van de bijeenkomst zijn er vijf toespraken waarin Kranendonk lof krijgt toegezwaaid, onder meer van zijn eigen vrouw. Kranendonk verdient een journalistieke Willemsorde voor moed, beleid en trouw, vindt Jan Bakker, voorzitter van de raad van commissarissen van de Erdee Media Groep.
Voordat zijn vriend ds. G. J. van Aalst de bijeenkomst besluit, mag Kranendonk zelf nog het woord voeren. Hij memoreert aan de dag dat het RD veertig jaar bestond, 1 april 2011. Juist op die avond werd hij opgenomen op de intensive care. „Op zo’n moment verpulvert je visitekaartje. Er blijft alleen over: Wat hebt gij, dat gij niet hebt ontvangen?”
