Ministerie moet zorgen voor eenduidige voorlichting over reanimatie
Tijdens een symposium in Zeist droeg de Nederlandse Vereniging voor een Vrijwillig Levenseinde (NVVE) woensdag de verantwoordelijkheid voor de niet-reanimeerpenning over aan Patiëntenfederatie Nederland. Aan die overdracht ging een moeizame zoektocht vooraf, uitgevoerd onder verantwoordelijkheid van minister Schippers van Volksgezondheid. Organisatie na organisatie klampte zij aan, met het verzoek het uitgeven van de penning voortaan te coördineren. Dat is nu dus gelukt.
Met het overhevelen van de verantwoordelijkheid naar Patiëntenfederatie Nederland is eindelijk voorzien in de beschikbaarheid van een onafhankelijke, neutrale penning. Het NVVE-exemplaar was dat overduidelijk niet, hetgeen nog eens extra werd onderstreept doordat de aanvragers daarvan eerst lid moesten worden van deze organisatie. Wie de NVVE-penning droeg gaf daardoor, gewild of ongewild, het signaal af het NVVE-gedachtegoed over menselijke zelfbeschikking en autonomie te delen. Met betrekking tot de penning komt dat ongeveer neer op: „Ik wil niet het risico lopen op een leven met beperkingen. Daarom wil ik na een hartstilstand niet worden gereanimeerd.”
Dat is niet het uitgangspunt van wie leeft in afhankelijkheid van God en het leven ziet als een geschenk van de Schepper. Het aanvragen van de penning door een christen, bijvoorbeeld vanwege leeftijd of gezondheid, zal om die reden dan ook vrijwel altijd voorafgegaan worden door het zorgvuldig inwinnen van medisch advies. Leidt dat tot het besluit de penning te willen dragen, dan verloopt de aanvraagroute vanaf heden niet meer via de NVVE, en dat is winst.
Toch zou het jammer zijn als het reanimatiedossier bij het ministerie van Volksgezondheid na de overdracht van de penning in een diepe la verdwijnt. Debatten over reanimatie in de Tweede Kamer gingen de afgelopen jaren namelijk niet alleen over de penning. Ouderenbonden, patiëntenorganisaties en Tweede Kamerfracties die pleitten voor een neutrale penning onderstreepten ook het belang van goede voorlichting over reanimeren en de gevolgen daarvan. Zij deden dat niet voor niets.
Een voorbeeld: Verenso, de Nederlandse organisatie van specialisten ouderengeneeskunde, waarschuwde enkele jaren geleden dat de helft van de 70-plussers die een reanimatie overleven ernstige hersenschade oplopen. Die boodschap bleek echter vooral op buitenlandse studies te zijn gebaseerd en werd door diverse experts flink bekritiseerd. Onvoldoende was meegewogen dat de Nederlandse situatie positief verschilt, bijvoorbeeld door de korte aanrijtijden van ambulances na een reanimatiemelding. Wie zich baseerde op Nederlandse studies kwam dus bij andere gegevens uit.
Nu het aanvragen van een penning niet langer is gebonden aan het lidmaatschap van welke vereniging of stichting dan ook zou het goed zijn als het ministerie waarover Schippers de scepter zwaait werk zou maken van meer eenduidigheid in de voorlichting. Reanimeren gaat over leven en dood. Alleen al daarom zou er geen nodeloze verwarring over mogen bestaan.