Zowel in Israël als daarbuiten bestond er de afgelopen weken veel belangstelling voor de hereniging van Jeruzalem 50 jaar geleden.

Het ging inderdaad om een historische gebeurtenis. Op 7 juni 1967 namen de Israëlische troepen de Oude Stad van Jeruzalem in. Joden konden weer bidden bij de Westelijke Muur. Op 27 juni herenigde de Knesset de stad Jeruzalem officieel onder Israëls bestuur.

Het grootste deel van de afgelopen 50 jaar heb ik in Jeruzalem gewoond. Vandaag wil ik echter niet achterom kijken, maar vooruit. Wat kunnen we de komende decennia verwachten? Dat doe ik met een slag om de arm, want toekomstige ontwikkelingen zijn afhankelijk van tal van factoren die nu nog niet te overzien zijn. Het is een vooruitblik op basis van huidige plannen en trends.

Een eerste voorspelling: de samenstelling van de bevolking in Jeruzalem gaat veranderen. De drie belangrijkste groepen zijn nu nog de orthodoxe Joden, de seculiere Joden en de Palestijnen. Het percentage seculiere Joden (nu 20 procent) gaat de komende decennia dalen. De orthodoxe Joden vormen straks de meerderheid. Onder hen zijn de ultraorthodoxen de grootste groep. Ook al zullen veel Palestijnen de stad verlaten omdat er onvoldoende voor hen wordt gebouwd, ze blijven een aanzienlijk deel van de bevolking uitmaken.

Twee: het grootste deel van Jeruzalem blijft onder Israëls bestuur staan. Israëliërs noch Palestijnen willen terug naar de situatie van tussen 1948 en 1967. Toen was de stad opgesplitst in twee delen, met een muur ertussen. Israël stoot echter wel enkele wijken aan de rand van de stad af. Dat betreft Arabische wijken in Jeruzalem die aan de andere kant van de scheidingsmuur liggen. Als er al een politieke regeling komt met de Palestijnen (wat onwaarschijnlijk is), dan blijft de stad open, met vrij verkeer tussen de Arabische en de Joodse wijken.

Drie: steeds meer Joden gaan de Tempelberg op. Religieuze nationalisten oefenen zware druk uit op de regering om de status quo daar te veranderen. De kans bestaat dat er een officiële gebedsregeling komt voor Joden naast die van moslims.

Vier: het uiterlijk van de stad gaat veranderen. Het tramlijn-netwerk breidt zich uit. De stad krijgt meer hoogbouw, inclusief torenflats van 100 meter of hoger, vooral rondom het centraal station. De regering tast de huidige schoonheid van de Oude Stad en de Olijfberg aan met de aanleg van een kabelbaan. Die verbindt de westzijde van de stad met de Westelijke Muur.

Vijf: het aantal toeristen en pelgrims in de stad zal toenemen. Ze komen vooral uit landen waar de christelijke kerk groeit. Uit Afrika, Zuid-Amerika, Zuidoost-Azië en Oost-Europa dus.

Zes: het is onzeker of de Amerikaanse ambassade van Tel Aviv naar Jeruzalem verhuist. Maar dat is over 50 jaar niet zo belangrijk meer. Wel is dan de vraag van belang waar nieuwe grootmachten als China en India hun ambassades plaatsen.