SGP-leider Van der Staaij mist koning bij formatie
Nu de kabinetsformatie is vastgelopen, denkt SGP-voorman Kees van der Staaij met heimwee terug aan de tijd dat het staatshoofd een doorbraak kon forceren in het formatieproces.
Dat zegt hij in een interview met het Algemeen Dagblad.
Voor elke stap in het formatieproces is een Kamermeerderheid nodig, nu de koning buitenspel staat. Dat is geen enkel probleem als de formatie soepel loopt, zoals in 2012 het geval was, aldus Van der Staaij. „Nu loopt het stroever, want de verkiezingsuitslag was niet eenduidig. Als er een impasse is, is er dus ook geen Kamermeerderheid om daaruit te manoeuvreren. Iedereen is immers belanghebbende.”
Dat was niet het geval toen de koning nog een rol had bij de formatie. Zo heeft de koningin in 1994, toen de formatie muurvast zat, aan de latere premier Wim Kok de opdracht gegeven om te beginnen met het schrijven van een regeerakkoord zodat andere partijen later konden aanhaken. Dat lukte.
Als het vastliep, kon de koningin een doorbraak forceren op gezag van haar adviseurs, aldus Van der Staaij. „Daar was altijd een zeker begrip voor. Zij handelde in het landsbelang. Nu speelt het partijbelang meestal meer mee.”
Overigens verwacht Van der Staaij niet dat de Kamer nu met hangende pootjes naar de koning gaat. „Dat zal zeker D66 niet willen.”