Aanleiding is het treinongeval bij station Amsterdam-Centraal van vrijdagavond. Twintig mensen raakten gewond, van wie twee ernstig, toen een intercity aan de oostzijde van het station op een lege trein botste.

Minister Peijs van Verkeer en Waterstaat zal na de onderzoeken van de Raad voor de Transportveiligheid en de inspectiedienst van haar ministerie beoordelen of treinen nog veilig kunnen rijden met de huidige automatische treinbeïnvloeding (ATB).

De ATB dwingt treinen automatisch te stoppen als ze door een rood sein rijden. Het systeem werkt echter niet op emplacementen en bij snelheden onder de 40 kilometer per uur. Dan kan alleen de machinist de trein laten remmen.

Er is al een nieuw veiligheidssysteem in omloop, het zogeheten European Rail Train Management System (ERTMS). Dat nieuwe systeem wordt ingevoerd op de hsl-zuid en op de Betuwelijn. Het binnen een jaar invoeren van dat systeem op alle treinen in Nederland zou volgens het ministerie heel duur zijn.

Een andere optie is een tijdelijke oplossing in de vorm van een modernisering van de ATB. Die mogelijkheid is voor CDA en PvdA niet genoeg. Zij willen ERTMS ook zo snel mogelijk op alle 95 procent andere treinen in Nederland.

De vakbond voor rijdend personeel VVMC is eveneens van mening dat het veiligheidssysteem moet worden verbeterd. Bonden en personeel wijzen hier al een aantal jaren op, aldus D. Cijs van de vakbond.

De gebreken van de ATB waren voor mr. Pieter van Vollenhoven, voorzitter van de Raad voor de Transportveiligheid, reden om er nog eens scherp voor te waarschuwen. Dat deed hij al eerder bij treinongevallen in 1992 en in 1999. Van Vollenhoven ging afgelopen weekeinde op de televisie een stapje verder door te dreigen te stoppen met onderzoek naar treinongelukken als de ATB niet snel wordt vervangen.

De VVD vindt dat Van Vollenhoven voor zijn beurt praat. Hij moet eerst het onderzoek afwachten, vindt VVD-kamerlid Hofstra. CDA en PvdA zijn het wel met Van Vollenhoven eens. PvdA-kamerlid Dijksma is van plan minister Peijs dinsdag naar de Kamer te roepen om met haar te praten over de veiligheid op het spoor.

Spoorbeheerder ProRail vindt de bezorgdheid van Van Vollenhoven over de veiligheid op het spoor terecht. Maar zijn opmerking dat de Raad voor de Transportveiligheid dreigt te stoppen met onderzoek naar treinongelukken komt voor zijn rekening, aldus een woordvoerder. Of het nieuwe ERTMS overal moet worden ingevoerd, is een zaak van de politiek, meent ProRail.

De spoorbeheerder heeft de rails bij Amsterdam-Centraal weer helemaal vrijgegeven. De bergingswerkzaamheden op het station zijn afgerond. Alle treinen rijden weer volgens het normale dienstrooster. Tot het eind van de dienst gisteravond reden er minder treinen tussen Amsterdam en Haarlem, Utrecht, Amersfoort en Almere. De nachtelijke treinen reden afgelopen nacht al volgens normaal rooster, aldus ProRail.

De NS heeft nog geen idee hoe groot de materiële schade van het ongeval is. Het voorste rijtuig van het verongelukte treinstel waarin passagiers zaten, is total loss. Daarbij komen de kosten van reizigers die vertraging hebben opgelopen. Zij kunnen geld terugvragen van de NS.

Van de slachtoffers van het treinongeval verbleven er maandagmorgen nog twee in het ziekenhuis.