Dat stelde ds. R. Boogaard vrijdag in Gouda tijdens de jaarlijkse studiedag Israël, belegd door het deputaatschap voor Israël van de Gereformeerde Gemeenten. Zo’n 200 belangstellenden woonden de dag, die als thema had ”Belofte maakt schuld”, bij.

Ds. Boogaard, emeritus predikant van de Gereformeerde Gemeenten, sprak over ”De betekenis van oudtestamentische profetieën voor Israël vandaag”. Hij zag het terugbrengen van de Joden in het huidige Israël als een vervulling van de profetieën van Ezechiël en Hosea. Na het terugbrengen van de Joden naar het land, dat overigens hun erfelijke én eeuwige bezitting is, zal Israël een „vernieuwd” volk worden.

Hosea zegt dat Israël zich zal bekeren in „het laatste der dagen”, dat wil zeggen in de tijd van het Nieuwe Testament, „en niet eerder”, aldus de spreker. Terwijl de kanttekenaren van het Oude Testament de beloften voor Israël toepasten op de nieuwtestamentische kerk, ruimden de kanttekenaren van het Nieuwe Testament daarentegen plaats in voor de nog onvervulde profetieën van het Oude Testament. De afgelopen decennia zijn duizenden Joden op wonderlijke wijze teruggekeerd naar Israël. „Zij die een positieve kijk op Israël hadden, worden steeds meer in het gelijk gesteld”, zei ds. Boogaard. „Niemand kan tegenwoordig meer om Israël heen.”

Deputaat G. Roos belichtte in zijn bijdrage ”Omslag na Auschwitz” het denken over de toekomst van Israël in de kerken na de holocaust. In de meeste kerken is de zending onder Joden ingewisseld voor dialoog of getuigend gesprek. De Gereformeerde Gemeenten houden, onder andere op grond van Romeinen 9-11, vast aan de opdracht om het Evangelie ook bij de Joden te brengen. „Rabbinaal verzet, veranderde theologische opvattingen, schriftkritiek, politiek, de holocaust of de idee van dialoog zijn niet in staat de roeping om het Evangelie te prediken, beginnende van Jeruzalem, en een bewogenheid zoals van Paulus teniet te doen.”

De Heere blijft trouw aan Zijn beloften, ook al zijn die mede van betekenis voor de kerk, aldus Roos. Om overbodige ergernis te voorkomen heeft het deputaatschap niet voor het woord zending maar voor evangelieverkondiging gekozen. „Het deputaatschap voor Israël realiseert zich dat de holocaust een bijkans onoverkomelijke barrière is voor de verkondiging van het Evangelie. Respect, zorgvuldigheid en voorzichtigheid moeten onze houding bepalen. Maar ellendige gebeurtenissen in de wereld en het falen van veel mensen, ook christenen, mogen een bijbelse opdracht niet verdringen. De liefde voor Israël mag ertoe brengen bescheiden en beleefd vol te houden dat de Messias nog steeds doorgaat Zijn bijbelse beloften te vervullen.”

Wanneer moet een profetie letterlijk of geestelijk verstaan worden? zo vroeg iemand tijdens een forumdiscussie. Deputatenvoorzitter ds. C. J. Meeuse wees op het beeld van een schilderij: daar ligt diepte in, maar deze diepte is in een plat vlak getrokken. „Het geestelijk perspectief is breder en verder strekkend dan de letterlijke betekenis.” „Geheel Israël” (Rom. 11:26) zal zalig worden, dat betekent „massaal”, overeenkomstig de kanttekeningen, zei ds. Meeuse. „Maar ook dan kan een bekering, die ik vrij massaal verwacht, alleen daar wezenlijk zijn waar het werk van de Geest gevonden wordt. Ook hier geldt: zovelen als er verordineerd zijn ten eeuwigen leven. Ook dan zullen er tweeërlei kinderen des verbonds gevonden worden.”

Tijdens de dag werd de bundel ”Trouw aan Israël”, indertijd geschreven in opdracht van de generale synode, overhandigd aan ds. Meeuse. Ook werd afscheid genomen van ds. C. Sonnevelt als deputaat, vanwege zijn vertrek naar Canada. Ds. Sonnevelt kreeg een speciale uitgave van de bundel mee, voorzien van bijdragen van de Israël-deputaten. De predikant bepleitte vervolgstudie van de vragen rond Israël, „omdat er nog veel stereotiepen over het Joodse volk heersen, ook onder ons.”

Het deputaatschap hoopt in de loop van dit jaar een werker voor Oekraïne aan te stellen, zei ds. Meeuse desgevraagd. Tijdens de dag zei hij dat er „in het uitwendige” wonderlijke openingen zijn gekomen in Israël en Oekraïne, maar „echte openingen in het hart worden door God gewerkt.” „Toch is er wel iets gebeurd en zijn er enige ritselingen van de Heilige Geest hier en daar op te merken.”