Reder Peters: Nogal wat historische schepen moeten weg uit grachten Amsterdam
Zwaar weer in de Amsterdamse rondvaartbranche. Het stadsbestuur besliste deze week dat ook „nieuwe exploitanten” vanaf 2020 op de grachten toeristen mogen vervoeren. Menige ondernemer die nu al actief is op het water in de hoofdstad, dreigt kopje-onder te gaan. Zo vreest reder Bastiaan Peters (33) het ergste.
TOEN
In 2009, midden in de crisisjaren, startte ik mijn bedrijf Amsterdam Boats. Voor die tijd had ik een website waarop je de prijzen van de diverse Amsterdamse rondvaartondernemingen kon vergelijken.
De salonboot Ondine, 14 meter lang, was het eerste vaartuig dat ik kocht. Mijn kindje, als het ware. Eerst was ik zelf nog schipper op die boot, maar dat werk besteedde ik al gauw uit. Ik houd me vooral bezig met planning en marketing.
Na 2009 ging het steeds beter met mijn bedrijf. In 2012 kocht ik onder meer twee historische schepen. De Anna Maria en de Bota Fogo, beide 20 meter lang. De Anna Maria stamt uit 1910, het is een salonbeurtschip.
De eigenaar gebruikte het in de zomermaanden als privéjacht en rest van het jaar zette hij het vaartuig in om vracht van Amsterdam naar Maarssen te vervoeren. De Bota Fogo is in 1890 gebouwd. Voor beide boten heb ik in totaal 1 miljoen euro betaald.
Onze specialiteit is het verzorgen van rondvaarten voor groepen. Denk aan trouwfeesten, bedrijfsuitjes, kerstborrels. We halen de gasten ergens af op een van tevoren afgesproken aanlegsteiger.
Vervolgens varen we hen 2,5 uur door het centrum van Amsterdam. Een prachtige verzameling bouwwerken uit de zeventiende en achttiende eeuw. Panden met allerlei tierlantijntjes. Unesco-werelderfgoed. Je vaart in een museum door een museum. Intussen krijgen gasten eten en drinken. Op de Anna Maria en de Bota Fogo wordt aan boord gekookt. Het is ons doel om mensen met een glimlach van boord te laten gaan.
NU
De gemeente Amsterdam heeft maandag 135 vergunningen toegewezen voor rondvaartboten groter dan 14 meter. Die mogen in de periode 2020 tot 2030 in het centrum van Amsterdam varen.
De filosofie van verantwoordelijk wethouder Kock is dat nieuwe exploitanten ook een kans moeten krijgen. De wethouder stelt dat hij, gedwongen door Europese regelgeving, de gesloten markt voor de rondvaartbranche heeft opengebroken. Volgens hem is een op de drie vergunningen maandag aan nieuwe exploitanten toegekend.
Ik bestrijd het verhaal van wethouder Kock. Er komen namelijk núl nieuwe exploitanten bij op de Amsterdamse grachten. Al die zogenaamde nieuwe ondernemers zijn stromannen van de vier grote rondvaartbedrijven in de hoofdstad. Dus het nieuwe beleid betekent dat de grote rondvaartbedrijven de kleintjes verdringen.
Kleinere rondvaartondernemers zijn geschokt door de maandag bekendgemaakte verdeling van de vergunningen. Het nieuwe gemeentebeleid was bedoeld om meer diversiteit op de Amsterdamse grachten te krijgen. Maar die diversiteit is juist om zeep geholpen.
Want nogal wat historische schepen mogen vanaf 2020 niet meer in het centrum van Amsterdam varen. Dan denk ik bijvoorbeeld aan de zestigpersoons trekschuit Hildebrand uit 1890 van rederij De Nederlanden. Steeds vaker zullen reguliere rondvaartboten van de grote ondernemers in de Amsterdamse grachten te zien zijn. Glasbakken, noemen we zulke standaardvaartuigen spottend.
Voor mijn twee belangrijkste schepen, de Anna Maria en de Bota Fogo, is in de huidige plannen geen ruimte meer. Maar die twee boten zijn verantwoordelijk voor de helft van onze omzet. Dus het voortbestaan van mijn onderneming staat op het spel.
Als de gemeente Amsterdam de rondvaartmarkt toegankelijk wil maken voor nieuwe ondernemers, dan kan ik dat wel begrijpen. Maar de manier waarop dat nu gaat, is vreselijk. De relatief kleine firma’s worden immers de dupe.
Het is prima als de gemeente wil dat vanaf 2020 alleen nog elektrisch aangedreven rond- vaartboten door Amsterdam varen. Zorg voor een beter milieu is goed. Ik heb een zoontje van anderhalf jaar. De wereld moet langer mee.
Ik was van plan om de Anna Maria en de Bota Fogo komende winter te laten ombouwen naar elektrische aangedreven vaartuigen. Maar of dat allemaal nog doorgaat, betwijfel ik.
Ik kan met mijn historische rondvaartboten niet zomaar uitwijken naar bijvoorbeeld de grachten in Utrecht. Daar krijg je nu eenmal veel minder klandizie dan in Amsterdam. Stel dat je een restaurant hebt in hartje Amsterdam, op het Damrak. Dan kun je dat toch ook niet zomaar rendabel voortzetten in Lutjebroek?
STRAKS
Op dit moment hebben we zeven boten in de vaart, waaronder enkele sloepen. Tien mensen werken bij mijn bedrijf in vaste dienst. Daarnaast schakel ik 25 freelancers in, zoals schippers. De toekomst is erg onzeker. Ik weet nu nog niet hoe ik zonder de Anna Maria en de Bota Fogo het hoofd boven water moet houden.
Via een juridische procedure ga ik het besluit van de gemeente Amsterdam aanvechten. De komende jaren zullen gedupeerde ondernemers talloze bezwaarschriften indienen. Hoe kwam de gemeente tot haar keuzes? Ik wil dat de onderste steen bovenkomt.
Kleinere ondernemers maken zich ernstig zorgen. Zo krijgt rederij ’t Smidtje een grote klap. Acht boten van dat bedrijf moeten uit de vaart. Terwijl die onderneming de vaartuigen net had laten ombouwen tot elektrisch aangedreven boten.