Aanleiding daarvoor is dat oppositieleider Marc Ravalomanana zichzelf eerder op de dag tot president van het land had uitgeroepen. Al eerder deze week kondigde Ravalomanana aan de macht te zullen grijpen. Daarmee verwerpt hij het besluit van de constitutionele raad, die bepaalde dat een tweede ronde in de presidentsverkiezingen nodig is.

Ravalomanana vindt een tweede verkiezingsronde overbodig, omdat hij naar zijn mening in de eerste ronde in december al ruimschoots heeft gewonnen van de zittende president. Die betwist dat overigens weer. Ravalomanana zei vrijdag in een overvol sportstadion: „Het land is in een onaanvaardbare situatie geraakt en daarom heb ik besloten mee te doen aan de verkiezingen. Ik ben erg trots dat ik vandaag de president van de republiek ben.”

De voorzitter van de senaat heeft de stap van de oppositieleider „illegaal” genoemd. Ravalomanana, ook wel de Rode Admiraal genoemd, is de burgemeester van de hoofdstad Antananarivo en geldt als een autoritaire zakenman. Het is maar de vraag hoe groot Ravalomanana’s populariteit is buiten de hoofdstad. Ongeveer 80 procent van de bevolking woont buiten de steden, waar president Ratsiraka, die het land meer dan twintig jaar regeerde, wordt gezien als de vader van de natie.

Frankrijk heeft de actie van Ravalomanana veroordeeld, ondanks de oproepen van zijn partij aan de internationale gemeenschap om hem als de nieuwe president te erkennen. Voor Parijs is het een poging tot een staatsgreep, waarmee Ravalomanana de constitutionele regels van het land en de principes van de VN en de Organisatie voor Afrikaanse Eenheid (OAE) overtreedt. Dat zal de huidige politieke crisis niet kunnen oplossen, aldus het Franse ministerie van Buitenlandse Zaken over de gebeurtenissen in zijn voormalige kolonie in de Indische Oceaan.

De OAE heeft Ravalomanana’s voorbarige benoeming van zichzelf, scherp veroordeeld. Secretaris-generaal Amara Essy had Madagaskar bezocht om Ravalomanana over te halen mee te doen aan een tweede verkiezingsronde, in ruil voor een goed verloop van de stemming, zonder fraude. Dat blijkt nu tevergeefs geweest. Essy heeft de internationale gemeenschap opgeroepen de illegale actie ook scherp te veroordelen.

In de Ethiopische hoofdstad Addis Abeba heeft Essy voor vandaag een spoedvergadering van de OAE belegd over de crisis in Madagaskar.