Italiaanse herstelt Ghandi-dynastie
Het ziet ernaar uit dat na de glansrijke verkiezingsoverwinning van de Indiase Congrespartij de Gandhi-dynastie wordt hersteld. De Congrespartij wordt geleid door de 57-jarige Sonia Gandhi, de Italiaanse vrouw van de in 1991 vermoorde voormalige premier Rajiv Gandhi, de kleinzoon van de eerste premier van India.
Het is vrijwel zeker dat Gandhi nu de nieuwe regeringsleider wordt, nadat premier Vajpayee van de Bharatiy Janata Partij (BJP) heeft besloten af te treden na zijn onverwachte verkiezingsnederlaag donderdag.
Niemand in India had verwacht dat de hindoeïstische BJP van Vajpayee zo zwaar zou verliezen. Zelf dacht de 79-jarige Vajpayee te kunnen profiteren van de economische voorspoed en de verbeterde relatie met Pakistan. En niemand had verwacht dat uitgerekend Sonia Gandhi, nota bene een buitenlandse, naar voren wordt geschoven om premier te worden van de 1,2 miljard zielen tellende natie.
Voor veel BJP-leden zijn de druiven extra zuur. Sonia werd in de aanloop van de verkiezingen door hen gehoond en bespot. Ze bleven erop hameren dat ze geen hindoe is en als buitenlandse het land niet zou kunnen leiden. Ook verweten ze haar dat ze pas in de jaren tachtig het Indiase staatsburgerschap aannam. In de jaren tachtig kreeg ze het verwijt dat ze als vrouw van de premier veel geld verkwistte aan dure kleding.
Haar tegenstanders konden haar echter niet verwijten dat ze geen Hindi spreekt. Volgens waarnemers spreekt ze de taal vloeiend en beter dan menig Indiër. Toen ze in 1968 met veel pracht en praal trouwde met Rajiv gaf ze onmiddellijk gevolg aan de wens van haar schoonmoeder, premier Indira Gandhi, om de landstaal te leren. Geen probleem voor het talenwonder Sonia, die ook vloeiend Russisch, Spaans, Frans en Engels spreekt.
Het feit dat de Italiaanse de stemmenslag won, kwam voor haar zelf ongetwijfeld ook als een donderslag bij heldere hemel. Volgens de peilingen zou haar partij het immers slecht doen. En ze heeft er lange tijd ook geen geheim van gemaakt dat ze helemaal niet in de politiek wilde, die haar man en haar schoonmoeder het leven kostte.
Ze werd in 1991 door leden van de Congrespartij bijna gedwongen in de politiek te gaan toen haar man Rajiv bij een zelfmoordaanslag door een Tamil-vrouw om het leven kwam. Ze leidde nadien jarenlang een teruggetrokken leven in haar zwaarbewaakte huis om zich te wijden aan de opvoeding van haar zoon Rahul en dochter Priyanka. Pas in 1998, toen de kinderen volwassen waren, bezweek ze voor de druk vanuit het Congres om in de voetsporen van Rajiv te treden.
Door de dood van Rajiv was een einde gekomen aan de jarenlange leiding van zijn familie over de Congrespartij, die sinds de Indiase onafhankelijkheid in 1947 bijna onafgebroken aan de macht was. Rajiv was zijn moeder Indira opgevolgd als premier toen zij in 1984 door haar Sikh-lijfwachten werd vermoord. Indira was op haar beurt in de voetsporen van haar vader Jawaharlal Nehru getreden als eerste minister. Nehru was de eerste premier van India na de onafhankelijkheid. Als Sonia premier wordt, is de macht van de Gandhi-dynastie hersteld.
Ze lijkt zo bovendien de weg te effenen voor de volgende generatie Gandhi’s. Ook Sonia’s zoon Rahul Gandhi (33) zit in de politiek en deed voor het eerst voor de Congrespartij mee aan de verkiezingen. In de deelstaat Uttar Pradesh, traditioneel de machtsbasis van de Gandhi’s, won hij de lokale verkiezingen. Rahuls succes in deze deelstaat lijkt de eerste stap op weg naar de federale macht.
Sonia Gandhi werd in 1946 geboren in het Italiaanse dorpje Orbassano bij Turijn als Sonia Maino. Haar vader was bouwondernemer. In de jaren zestig trok ze naar Oxford om Russisch en Engels te studeren. Daar ontmoette ze Rajiv, die voor piloot studeerde en met wie ze in 1968 trouwde. Diens moeder Indira was toen al enkele jaren premier.
Toen Indira in haar vierde regeeeeerperiode in 1984 werd vermoord, volgde Rajiv zijn moeder op als leider van de Congrespartij. Dit ondanks de smeekbeden van Sonia om uit de politiek te blijven. Rajiv bleef premier tot 1989, toen hij als gevolg van een aantal financiële schandalen moest aftreden. Twee jaar later werd hij tijdens een verkiezingscampagne gedood door een Tamil-vrouw die hem bloemen aanbood.