Buma en Van der Staaij willen dan ook dat het associatieverdrag uit 1964 van de EU met Turkije wordt opgezegd. Dat verdrag (1964) staat de inburgering van Turkse Nederlanders in de weg, vindt Buma.

De CDA-leider voegde er zondagavond in Buitenhof aan toe dat we door het opzeggen van het verdrag afkomen van de dubbele nationaliteit van Turken en van het probleem dat ze in dienst gaan in Turkije. „Je mag ook eisen dat ze inburgeren”, aldus Buma.

De ongeregeldheden bij het Turkse consulaat in Rotterdam in de nacht van zaterdag op zondag laten volgens Buma zien dat de „integratie totaal mislukt” is.

Volgens Buma moet het kabinet nu aan Turkije laten zien dat er een grens is bereikt. De regering in Ankara doet volgens hem niet aan de-escaleren. „Houden we onze rug recht of zeggen we: alsjeblieft doe het niet nog een keer en dan zijn we weer vriendjes.”

Ook SGP-leider Van der Staaij zit op deze lijn, zo bleek vanmorgen uit een tweet. „Van harte steun voor Nederlands besluiten rond Turkije. Niet buigen voor intimidatie. Steeds meer bijval voor consequente SGP-koers: Turkije nooit EU-lid en associatieverdrag van tafel!”

CU-voorman Segers vindt dat de onderhandelingen over een Turks EU-lidmaatschap –waar de ChristenUnie nooit voor is geweest– onmiddellijk moeten stoppen. „Turkije hoort niet bij Europa.”

Veel op het spel

In het conflict met Turkije staat veel op het spel, stelt Segers. „De vrijheid in Turkije wordt op een dramatische manier steeds verder ingeperkt. De Turkse regering sluit journalisten op, vervolgt Koerdische en christelijke minderheden en wil via een referendum alle macht rond Erdogan concentreren. En onze vrijheid hier dreigt door Turkije brutaal te worden misbruikt. Daarom is het goed dat Nederland tegenover Turkije een streep heeft getrokken.”

Klaver van GroenLinks was het niet eens met de „iets te stoere praat” van Buma. Het kabinet heeft zaterdag volgens Klaver in het conflict met de Turkse regering wel de juiste beslissingen genomen. En, zo zei hij, „de Nederlandse overheid heeft Turkije te lang de vrije hand gegeven om Turkse Nederlanders aan te spreken alsof het zijn eigen staatsburgers zijn.” Wilders was content met het besluit de landingsrechten van de Turkse minister Cavusoglu in te trekken. Op Twitter schreef hij dat toe aan de PVV.

De Nederlandse kranten zijn het maandag over één ding eens: de rel kan niet los gezien worden van de naderende verkiezingen. „Jarenlang wilde premier Rutte zich niet laten provoceren door het regime in Ankara. Maar een paar dagen voor de verkiezingen was de maat vol. En dat komt hem goed uit”, aldus het AD.

Vijfde colonne

„Wij zijn hier de baas”, kopte De Telegraaf vanmorgen. De krant roept het kabinet ertoe op nu door te pakken. „De in Turkse vlaggen gehulde relschoppers in Rotterdam, inclusief eigen ordedienst, gedragen zich als een soort vijfde colonne. Dat moet stoppen. Er is nu geen tijd voor zachte heelmeesters. Kabinet, hou ook na 15 maart de rug recht!”

De Volkskrant stelde dat er „zelden zulke spierballentaal vanuit Den Haag klinkt. De botsing van Nederland met Turkije is een ongekend hevige. Dat in beide landen verkiezingen in aantocht zijn, staat er niet los van.”

Het ministerie van Buitenlandse Zaken heeft reizigers aangeraden in heel Turkije alert te zijn en samenscholingen en drukke plaatsen te mijden.

Reizigers naar Turkije werden al gewezen op veiligheidsrisico’s vanwege de dreiging van aanslagen en politieke spanningen in het land.

Meer achtergronden leest u in ons thema Conflict Turkije.