De Europese leiders bespraken hoe het verder moet met het bijna zestigjarige Europese project. Bondskanselier Angela Merkel noemde de brexit „de treurige aanleiding” om de burger weer enthousiast te maken voor de EU. Volgens Rutte zijn een sterke munt en interne markt EU-zaken die de burger aanspreken, maar ook afspraken over migratie horen daarbij.

De opvattingen over de toekomstige unie lopen echter ver uiteen. Duitsland, Frankrijk en Italië willen verder op beleidsterreinen als defensie en belastingen voor de landen die dat willen, maar dat plan leidt tot spanning bij de Oost-Europese landen. Ze vrezen achter te raken in een Europa van meerdere snelheden. Verschillende leiders toonden begrip voor die zorgen.

De voorzitter van de Europese Commissie, Jean-Claude Juncker, zei dat het „niet de bedoeling is een nieuw IJzeren Gordijn op te trekken. De 27 moeten in dezelfde richting bewegen.” EU-president Donald Tusk herhaalde de noodzaak van eensgezindheid.

Rutte wees erop dat al langer groepen lidstaten vooroplopen. Hij noemde de eurozone, het Schengengebied en het Europees Openbaar Ministerie. Hij vindt het wel belangrijk dat afspraken in EU-verband gemaakt worden, omdat de Europese Commissie er dan toezicht op houdt.

Op 25 maart zijn de leiders in Rome om de oprichting zestig jaar geleden van de Europese Economische Gemeenschap, voorloper van de EU, te vieren. De bedoeling is dan de ‘geboorteakte’ van de EU van 27 te presenteren.