Bouman: Ik was een handtekeningenmachine
Lang heeft hij gezwegen en „alle idioterie” aan zich voorbij laten gaan. „Er is zoveel onzin geschreven, hoe krijg je het verzonnen?”, zegt de voormalig kwartiermaker en eerste korpschef van de Nationale Politie thuis aan de salontafel, na een lange loopbaan van 46 jaar als onder meer motoragent, officier van justitie en voormalig hoofd van de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD).
„Ik heb lange tijd moeite gehad om mijn mond te houden, maar uiteindelijk heb ik het achter me gelaten. Totdat ik geconfronteerd werd met de vooringenomenheid van een lid van de onderzoekscommissie. Dat is voor mij een brug te ver”, zegt Bouman. „Ik ben er klaar mee om alleen maar de klappen op te vangen. Ik heb ongetwijfeld fouten gemaakt, want ik nam soms tien beslissingen per dag.”
Hij stelt zich in het gesprek zelf twee vragen. „Is er voldoende toezicht gehouden op de uitgaven van de centrale ondernemingraad? Nee! En dat gold voor alle uitgaven van de politie. En wie was daarvoor eindverantwoordelijk? Ik! En dat was voor alles dat er gebeurde binnen de politie.”
Maar hij tekent daarbij meteen aan dat op álle uitgaven van de politie in het reorganisatieproces te weinig financiële controle is geweest. „De stafdienst van de Nationale Politie is door de reorganisatie en herplaatsingen heel lang heel klein gebleven. We waren totaal onderbemensd, velen hebben zich over de kop gewerkt. Daarin is een situatie gegroeid met een grote mate van vertrouwen.”
U tekende voor het verhogen van de limiet op de creditcard van cor-voorzitter Frank Giltay. Waarom?
„Ongetwijfeld heb ik dat gedaan. Ik was het me niet bewust. Ik tekende dagelijks stapels documenten. Ik was een handtekeningenmachine. Ja, ook als het ging om verhogingen van kredietlimieten voor andere politiemensen. Dat was nodig voor hun werk. Het gaat er ook niet om hoe hoog de kredietlimiet is, uitgaven moet je altijd verantwoorden.”
Maar u leende hem in privé ook 4000 euro. Wat was daarvoor de reden?
„Het was mijn eigen geld. Hij had financiële problemen. Naar de oorzaken heb ik niet gevraagd, gaat me niet aan. Als mensen die dicht bij me staan in problemen zitten, dan wil ik helpen. Dat was in juni 2015. Ik vertrouwde Giltay. Ik heb de lening zelf tot tweemaal toe gemeld aan de VIK, afdeling Veiligheid, Integriteit en Klachten van de politie.”
Was er sprake van beïnvloeding, zoals de commissie nu onderzoekt?
„De lening heb ik verstrekt in juni 2015. Toen waren alle belangrijke beslissingen al lang genomen. Het had ook geen enkele zin om de voorzitter om te kopen. Wat als al die andere leden de andere kant waren opgegaan? ”
Zag u ook de declaraties van de uitgaven van de ondernemingsraad?
„Nee, nooit gezien. Die werden getekend door iemand van de staf.” Ter verklaring schetst hij het - wat hij noemt - „grotere verhaal”. Dat van een organisatie in verandering van 65.000 werknemers en met een budget van 5,2 miljard. Dan houdt de grote baas zich niet bezig met kleine kostenposten, wil hij ermee zeggen.
Waarom had de ondernemingsraad een budget van 1,6 miljoen euro?
„Omdat de ondernemingsraad een geweldige schaalsprong maakte en moest adviseren over een zeer ingewikkelde reorganisatie en de herplaatsing van ettelijke duizenden agenten. Ze moesten mee in een enorme maalstroom aan inrichtingsplannen en aanpassingen. Daar had de cor absoluut hulp en bijstand bij nodig van externe professionals. Het is veel geld, maar er was absoluut ondersteuning nodig voor een goede medezeggenschap.”