Verschillende seculiere politici hebben de afgelopen tijd de nadruk gelegd op de christelijke basis van onze samenleving. Die wordt volgens hen bedreigd. De paaseieren van de HEMA zijn ingeruild voor verstopeitjes. De Bijbelse verhalen zijn niet meer bekend.

Alain Verhey wees er in zijn petitie terecht op dat het christendom meer van ons vraagt: „Het fundament van alle christelijke cultuur is barmhartigheid.” En hij wees erop dat je het christendom niet kunt claimen zonder die fundamentele notie erbij te betrekken. En inderdaad, dat impliceert ook dat moslims en vluchtelingen je naasten zijn die jouw liefde evenveel waard zijn.

Verontwaardigd

Mijn ondertekening van dit manifest leverde vele reacties op, van onder anderen prominente leden van de VVD en Forum voor Democratie. Zij reageerden verontwaardigd. „Komen wij eens op voor het christendom en dan worden wij tegengewerkt, uitgerekend door de vertegenwoordigers van deze cultuur!”

En ik vroeg mij af: had ik niet te snel getekend? Gaat ”grenzeloze barmhartigheid” waartoe de petitie opriep niet over iedereen? Want de tekst en de toon van het manifest wekten toch de indruk –zeker in de context van de verkiezingen– dat wie op de VVD of het Forum voor Democratie stemt geen barmhartigheid verdient, maar een veeg uit de pan.

Welkom heten

Maar vooral de volgende vraag kwam bij mij op: is deze hernieuwde interesse voor het christendom niet een grote kans? En waarom dan op domineestoon toch meteen de deuren van het christelijk geloof sluiten? De verloren zoon werd ook niet terechtgewezen toen hij na jaren dwalen terugkeerde naar zijn vader. Laten we eerst het gemeste kalf bereiden en hen van harte welkom heten. Wij dachten lange tijd dat er geen plaats meer was voor het christendom in Nederland. Verwijzingen naar onze christelijke achtergrond werden zorgvuldig vermeden. En zie hier, steun uit onverwachte hoek.

Natuurlijk geef ik ruiterlijk toe dat het liberale pleidooi voor de christelijke cultuur onvoldragen en soms kinderlijk is. VVD-fractievoorzitter Zijlstra kwam op voor de paaseieren. Deze eieren horen volgens hem onlosmakelijk bij onze christelijke traditie. En als de keerzijde van meer christendom minder islam is, teken ik ook protest aan. Maar een week later heb ik toch weer een hoop bijgeleerd.

Concrete daden

Wij christenen kunnen deze hernieuwde interesse ook aangrijpen om ons geloven en denken weer onder de aandacht te brengen. Niet met een preekje maar met een gesprek. We zouden politici ook kunnen vragen om woorden om te zetten in concrete daden. Want uiteindelijk gaan politici over de vraag wie of wat de overheid concreet steunt. De liberale overheid knipte de afgelopen vier jaar de banden met het christendom juist verder door. Als de christelijke cultuur dan zo waardevol is, zouden kerken misschien toch weer gebruik mogen maken van de gemeentelijke basisadministratie? Of mag de publieke omroep dan wat extra geld voor christelijke cultuur op televisie?

Ik vertegenwoordig de Remonstrantse Broederschap, een kerkgenootschap dat voortschrijdend inzicht hoog in het vaandel heeft staan. Mijn naam mag blijven onder het manifest. Barmhartigheid is mij lief. Maar de reacties hebben mij ook aan het denken gezet. Als ik politici nu hoor pleiten voor de christelijke cultuur krijgen ze van mij in ieder geval geen preek meer. Wel de vraag: Hoe dan?

En Halbe Zijlstra? Die mag bij mij gratis op catechisatie.

De auteur is algemeen secretaris van de Remonstrantse Broederschap. Deze opiniebijdrage verscheen eerder in Trouw.