Recensie: Jiddische barokmuziek
Ooit telde Europa vele Joodse gemeenschappen. Ondanks hun status aparte wisten de Joden zich een plek te verwerven in de westerse samenleving. Vanuit dit dubbelleven ontstond het Jiddisch, een soort Jodenduits. Deze mengtaal is onlosmakelijk verbonden met de Jiddische muziek, de klezmer.
Op deze cd klinkt een 18e-eeuwse variant op die aanstekelijke, geestige dansmuziek, met haar gevoel voor melancholie. De voor klezmer zo kenmerkende klarinet en accordeon zijn ingewisseld voor onder andere barokke blokfluiten, luit, viola da gamba en zelfs kromhoorn. Het resultaat is een heerlijke cross-over: barokke klankkleuren en meerstemmigheid gaan hand in hand met uitbundig versierde volkse deuntjes. Opmerkelijk is de karakteristieke stem van Avishai Alaksander Fisz, leider van het ensemble Di Tsaytmashin. Liefhebbers van oude muziek zullen niet opkijken van deze sound-alike van de countertenor. Tegelijk leggen het kelige stemgeluid en de improvisatorische zangwijze met alle versieringen overduidelijk een link met het Midden-Oosten.
Basis voor deze opname vormt een liedboek gemaakt door rabbi Elkhanan Kirchen. De liederen, begin 18e eeuw in Zuid-Duitsland gepubliceerd, gaan over de Joodse feestdagen, het volgen van de Joodse gebruiken en de vreugde in het dienen van God. Zo levert de eerste track een gedetailleerde beschrijving van de ideale voorbereiding op sabbat, inclusief schoenen poetsen en verwijderen van spinnenwebben. Het is te lezen in de korte beschrijvingen in het booklet. Teksten en vertalingen ontbreken echter. En die heb je toch echt nodig als je dieper wil doordringen in het rijke Joodse leven.
Yiddish Baroque Music by Rabbi Elkhanan Kirchen, Di Tsaytmashin, Brilliant Classics (95338); € 8,90; bestellen: www.bol.com