Column: Rust in klas is weldaad voor kinderen in Karinthië
Op de Neue Mittelschule rennen leerlingen met verhitte gezichten kriskras door het lokaal. De uitleg van ”der Lehrer” over de werking van een koelkast heeft veel energie losgemaakt.
Hier en daar vliegt een boek, een pen of een geodriehoek door de lucht. Tot zover weinig verschil met Nederland scholen. Opvallend is wel dat de leerlingen nauwlettend de deur in de gaten houden. Twee jongens zitten achter een derde aan. Een groepje meisjes barst in schaterlachen uit. Nog altijd is de deur dicht. Er gaat een rugzak ondersteboven, er wordt gestoeid en gegild.
Opeens gestommel bij de deur. Van het ene moment op het andere heerst er absolute stilte. Binnen vijf seconden is de inhoud van de omgekeerde rugzak er met vereende krachten weer ingepropt, liggen alle boeken, pennen en geodriehoeken waar ze horen en zitten de zeventien kinderen op hun plaats. Langzaam komt de deurklink in beweging.
”Die Lehrerin” wandelt kalm de klas in. In één beweging staan alle jongens en meisjes kaarsrecht naast hun bank. Uit één mond klinkt: „Grüss Gott, Frau Egger.” De docente beantwoordt de groet en gebaart de leerlingen te gaan zitten. Ze noemt het paginanummer van het boek waar de klas is gebleven, en zo vangt de les aan.
Een vergelijkend onderzoek naar de tijd die de Nederlandse én de Oostenrijkse docent kwijt zijn aan het bewaren van orde, zal waarschijnlijk nooit zijn uitgevoerd. Op basis van onze persoonlijke ervaringen denken wij de uitkomsten wel te kunnen voorspellen. De Nederlandse onderwijzers zijn er meer tijd aan kwijt dan de Oostenrijkse. Niet dat kinderen hier anders zijn, maar de relatie met de leerkrachten stoelt in Oostenrijk duidelijker op hiërarchie. En nee, Frau Egger heeft geen roe of plak in haar lade. Ze is gewoon een gezellige juf met een groot hart en een enorme passie. Ze ziet het meteen als er met een leerling iets mis is en vraagt dan wat er aan de hand is, ze helpt waar ze kan en slaat gerust haar arm om iemand heen.
De ontwikkeling in Nederland om leraren en leerlingen meer op gelijke voet te stellen en de informele omgang zijn veel minder tot de Oostenrijkse scholen doorgedrongen. De vraag is of dat ooit gaat gebeuren. Het land heeft een geschiedenis van sterke gezagsdragers en volgzame onderdanen. „Ordnung muss sein.”
„Kinderen luisteren hier beter”, zo zeggen onze kinderen al na enkele weken schoolgaan in Oostenrijk. Zelfs als ouders moet je daaraan wennen. „Mag ik misschien vragen wat u met uw telefoon aan het doen bent?” vraagt een docente aan een vader die tijdens een ouderavond met zijn ”Handy” in de weer is.
Heb het lef niet een docent bij de voornaam te noemen. Waag het niet een docent in de gang niet te groeten – het schoolgebouw zou te klein zijn. Hoewel ze niet altijd warm worden van een uitleg over de werking van een koelkast, is de rust in de klas een weldaad voor de kinderen.