Leven Israëliërs langer door de dienstplicht?
Israëliërs worden gemiddeld iets ouder dan Nederlanders, maar het maakt niet veel uit. Volgens een rapport van de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO) werden in 2015 Israëliërs gemiddeld 82,1 jaar oud, Nederlanders 81,4.
Maar wat bijzonder is, is dat Israëliërs meer dan 7,2 jaar ouder worden dan te verwachten is op grond van de sociaal-economische status van de burgers. In het algemeen bestaat er een verband tussen de sociaal-economische gesteldheid en de gemiddelde leeftijd die wordt bereikt.
De vraag is dus hoe het komt dat Israëliërs toch zo oud worden. Ligt het aan het mediterraanse dieet met relatief veel groente, fruit, granen en olijfolie? Heeft het soms met het klimaat te maken? Met het onderwijs of de preventieve gezondheidszorg? Of een combinatie van verschillende factoren? Het is allemaal niet precies bekend.
Professor Avi Weiss, van het in Jeruzalem gevestigde Taubcentrum voor Onderzoek naar het Sociaal Beleid, oppert dat ook de dienstplicht in het leger mogelijk invloed heeft. Dat lijkt tegenstrijdig. De vijand kan immers een soldaat doden, zeker als hij of zij dient in een gevechtseenheid. De hypothese is echter dat de fysieke training van invloed is. Al worden de soldaten door hun commandanten afgebeuld, als ze het leger verlaten zijn ze in topvorm. Ze zouden daardoor minder vatbaar zijn voor ziekten als gevolg van onvoldoende lichaamsbeweging.
Tegelijk is er op het gebied van gezondheid sprake van ongelijkheid. Het Taubcentrum heeft in samenwerking met het ministerie van Gezondheid uitgerekend dat de armste mensen in Israël maar liefst 65 procent van hun inkomen zouden moeten uitgeven om dagelijks gezond voedsel op tafel te hebben. In de praktijk geven ze echter niet meer dan 42 procent van hun inkomen daaraan uit. De rijken hoeven slechts 7 procent van hun inkomen te gebruiken om gezond te kunnen eten.
Om in deze situatie verandering te brengen zou de regering de invoerrechten op voedsel kunnen afschaffen. De eigenaars van de voedselindustrie verzetten zich daar echter tegen. De regering houdt in dit geval de hand boven het hoofd van de sterksten, in plaats van dat van de zwakkeren.
De kansen op een hoge levensverwachting voor de welgestelden worden verder vergroot omdat zij geld hebben voor medische verzekeringen buiten de verplichte zorgverzekering om. Bijna 96 procent van de rijken koopt er verzekeringen bij. Bij de lagere klassen is dat 56 procent.
Al bestaat er een correlatie tussen een goed inkomen en een lang leven, er zijn uitzonderingen. Het Taubcentrum heeft ook uitgezocht dat de ultraorthodoxen door de bank genomen drie jaar ouder worden dan andere Israëliërs. En dat terwijl de doorsnee ultraorthodoxe niet onder de wapenen is geweest en ook niet rijk is. Een mogelijke verklaring is dat zij zich over het algemeen gelukkiger voelen. En dat zou weer komen door de kinderrijke families en de vele sociale banden.
RD-correspondent Alfred Muller levert wekelijks vanuit Jeruzalem commentaar op gebeurtenissen in Israël. Vandaag: waarom Israëliërs gemiddeld oud worden.