Column: Volksmenners zijn volkslijders
Is Donald Trump de leider die de wereld nodig heeft? De vraag wat goed leiderschap is, brengt onwillekeurig bij mannen (!) als Hubert Möllenkamp, die een grote woningcorporatie leidde en de renovatie van de verpauperde Bijlmermeer succesvol aanpakte.
Of je denkt aan mensen als Dirk Scheringa, die, begonnen als politieagent, directeur werd van een eigen bank. Door toenmalig premier Balkenende geprezen om zijn succesvolle ondernemerschap. Denk ook aan bedrijvendokter Joep van den Nieuwenhuyzen, die zieke ondernemingen weer gezond wist te maken. Of aan Aholdtopman Cees van der Hoeven, die diverse prestigieuze prijzen voor geslaagd leiderschap in de wacht sleepte.
Zo stond ook onroerendgoedmagnaat Donald Trump jarenlang aan het roer van een immense onderneming alvorens het uiterste topje van de apenrots te bereiken.
Aan ambities ontbreekt het hem en de eerdergenoemde ex-leiders niet. En toch… gedragspsychologen beweren dat narcisme een veelvoorkomende eigenschap is onder leiders; lijders dus. Opmerkelijk genoeg wordt narcisme in de laatste editie van het handboek voor psychiaters en psychologen, de DSM, niet meer als afwijkend gedrag gediagnosticeerd. Kennelijk lopen er tegenwoordig zo veel narcisten rond dat het abnormale normaal werd. Ten diepste is de narcist een onzekere, eenzame man. Ja, 75 procent is man. Achter een hoog opgetrokken muur van arrogantie, bazig optreden en zelfverzekerdheid verbergt hij angstvallig zijn lage zelfbeeld. Pracht en praal en imposante wapenfeiten moeten zijn succes weerspiegelen. Ook president Trump kan onmogelijk een grote dosis flair ontzegd worden.
Een agressieve benadering van tegenstanders is eveneens een typisch narcistische trek. Trumps speeches zijn steeds doordrenkt van woede, belediging en minachting aan het adres van opponenten. Zijn managementboek ”The Art of the Deal” bevestigt het vermoeden van een rasechte narcist. De lijder moet continu zelf in het centrum van de aandacht staan.
Trump wordt door nogal wat orthodoxe christenen omhelsd vanwege zijn prolifestandpunten, maar is het niet de hoogste tijd om lijder Trump tegen het licht van het Bijbelse normen-en-waardenpatroon te houden? In zijn in 2010 verschenen proefschrift vat dr. Tom van den Belt de vereisten voor goed leiderschap samen in zes kernwoorden: recht en gerechtigheid; liefde en trouw; genade en barmhartigheid. Ik vrees voor de gevolgen van de gebrekkige moraal van Trump.
Alom is er een roep om sterke leiders. Met de verkiezingen in eigen land in zicht kan en mag de vraag niet achterwege blijven aan wie we onze ziel straks verkopen.