De AfD (Alternative für Deutschland) mag dan een nieuwkomer zijn in de Duitse politiek, op het gebied van campagne voeren kiest de partij voor een beproefd concept: relletjes schoppen.

De Frankfurter Allgemeine Zeitung (FAZ) onthulde dinsdagavond de campagnestrategie van de rechts-radicale partij. De krant had een uitgebreid document van 33 pagina’s in handen gekregen. Volgens de FAZ-redactie wil de AfD-leiding zich welbewust als „taboedoorbreker en protestpartij” opstellen. Om aandacht te trekken, zouden vooral „provocaties” nodig zijn. Daar komen alle media op af, en op die manier bereikt ze de kiezers die de partij op het oog heeft: mensen die tegen de euro zijn, mensen met een laag inkomen, proteststemmers en Duitsers die al lang niet meer naar de stembus gaan.

De AfD werd begin 2013 opgericht als beweging tegen de euro. In vier jaar tijd ontwikkelde de AfD zich echter tot een anti-immigratiepartij. Zaterdag was partijleider Frauke Petry de ster op een congres in Koblenz van rechts-radicale partijen uit heel Europa, zoals de PVV van Wilders en het Franse Front National van Marine Le Pen. De AfD hoopt bij de Bondsdagverkiezingen in september 12 tot 15 procent van de stemmen in de wacht te slepen.

De voorgenomen strategie doet me denken aan wat ik in 2003 in Noord-Ierland zag. Tegenover de gematigde protestantse UUP (Ulster Unionist Party) van David Trimble stond de radicale DUP (Democratic Unionist Party) van de dominee-politicus Ian Paisley.

Nu was het geen verrassing dat Paisley alle aandacht naar zich toe trok –met zijn mengeling van humor en sarcasme–, maar ook de andere DUP-kandidaten deden dat. In een radio-interview reageerde DUP’er Nigel Dodds doorlopend met tegenwerpingen als: „Welke onzin kraam je nu toch uit?” en: „Van welke planeet kom jij eigenlijk?” Zo’n aanvallende antwoordstijl suggereert dat de interviewer zich onheus opstelt tegenover een kwetsbare kandidaat. In werkelijkheid is het natuurlijk andersom.

Het zou me niet verbazen als de DUP dit had afgekeken van Pim Fortuyn. Die voerde ook campagne door taboes te doorbreken en daarmee media-aandacht te krijgen. In feite heeft ook Trump zo de verkiezingen gewonnen.

Eigenlijk is het een eenvoudig trucje. Zodra je weet dat het in de elitaire porseleinkast niet gebruikelijk is om een boer te laten (of iets gekkers), kijkt natuurlijk iedereen op zodra je zoiets wel doet. Op die manier ging alle publiciteit naar Fortuyn, Paisley en Trump.

De Duitse bondskanselier en CDU-leider Merkel zal daar bleek bij afsteken. Terwijl de AfD het schip van staat overal in brand steekt, moet zij de staatsman (m/v) blijven spelen. Dat is al bij voorbaat een onmogelijke opdracht.