Dr. Hezi Yitzchak, dr. Daniel Weistaub en dr. Uzi Avneer stellen dat het Hebreeuwse woord ”dom” in Jozua 10 niet vertaald moet worden als ”sta stil”, maar als ”donker worden”. Zo schrijven zij in een artikel in het vorige week verschenen nummer van Beit Mikra, een Hebreeuws tijdschrift voor Bijbelonderzoek.

In Jozua 10 staat de geschiedenis van de strijd die Jozua –de opvolger van Mozes– voert tegen vijf koningen die Gibeon terug willen veroveren van Jozua. Als Jozua aan de winnende hand is, vraagt Jozua aan God de zon stil te laten staan om de strijd af te kunnen maken (vers 12-14): „Toen sprak Jozua tot de HEERE, ten dage als de HEERE de Amorieten voor het aangezicht de kinderen Israëls overgaf, en zeide voor de ogen der Israëlieten: Zon, sta stil te Gibeon, en gij, maan, in het dal van Ajalon! En de zon stond stil, en de maan bleef staan, totdat zich het volk aan zijn vijanden gewroken had. Is dit niet geschreven in het boek des oprechten? De zon nu stond stil in het midden des hemels, en haastte niet onder te gaan omtrent een volkomen dag. (…) want de HEERE streed voor Israël.”

De drie wetenschappers gebruikten gegevens van de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA om de sterrenhemel rond de tijd van Jozua’s strijd te reconstrueren. Zij ontdekten dat op 30 oktober 1207 voor Christus een zonsverduistering plaatsvond, waarbij de maan voor de zon schoof. De datum komt redelijk overeen met de periode dat Jozua leefde, stellen de onderzoekers.

Probleem bij deze uitleg van de tekst is dat de Bijbel juist stelt dat de zon aan de hemel bleef staan, terwijl een zonsverduistering precies het tegenovergestelde betekent. De wetenschappers stellen dat de vertaling van het woord ”dom” niet klopt. Het woord wordt in de Bijbel slechts twee keer gebruikt.

Zij wijzen daarom op andere Bijbelpassages en -verklaringen die hun vertaling ondersteunen. De uitleg van de bekende Spaanse rabbijn Maimonides (1135-1204) past bij die van de Israëlische wetenschappers. Maimonides stelt dat niet de zon stilstond, maar de stralen van de zon stilstonden of werden tegengehouden, een zonsverduistering dus, concluderen de wetenschappers.

De auteurs hebben ook de locatie van de strijd van Jozua gelocaliseerd, zeggen zij. Het slagveld lag volgens hen tussen de steden Jericho en Gilgal.

Verlenging van de tijd

Oudtestamenticus prof. dr. M. J. Paul stelde vanmorgen in een reactie dat de Israëlische onderzoekers onvoldoende recht doen aan Jozua 10. Prof. Paul is verbonden aan de Christelijke Hogeschool Ede en de Evangelische Theologische Faculteit te Leuven. „Er staat dat de zon „niet haastte onder te gaan omtrent een volkomen dag.” Wat doen zij met de verlenging van de tijd? Het ligt bovendien meer voor de hand dat Jozua licht nodig had om zijn vijanden te achtervolgen dan dat dit in de duisternis gebeurde.”

Een belangrijk bezwaar is voor hem ook de datering. „De intocht van het volk Israël in het land Kanaän is rond 1400 voor Christus geweest. Daarvoor is in de Bijbel een aantal aanwijzingen, waaronder 1 Koningen 6:1. De datum die de onderzoekers noemen is veel te laat voor de datering van Jozua.”