„Hier heeft Vincent hartstochtelijk nagedacht over de vraag welke kant het op moest met zijn leven. „Zou ik net als mijn vader en opa predikant moeten worden, een zaaier van het Woord?” Die gedachte hield hem bezig”, aldus ds. De Zeeuw vorige week in een gesprek met RTV Dordrecht. Zondagochtend ging hij daar nader op in tijdens een speciale Vincent van Goghkerkdienst in de Wilhelminakerk aan de Blekersdijk.

Predikantschap

Dordrecht volgt vier maanden lang de voetstappen van Vincent van Gogh. De kunstschilder woonde en werkte daar van januari tot april 1877. Hij verdiende de kost in een boekhandel en dacht vooral na over het predikantschap. Op zondag ging hij vaak drie keer naar de kerk. Hij beluisterde predikanten van verschillende richtingen. Zo kerkte hij in de Grote Kerk, maar ook in de Trinitatiskapel in de Vriesestraat, waar de lutherse gemeenschap in Dordrecht samenkwam. „Er spreekt gretigheid uit zijn kerkgang. Kort daarvoor had hij in Engeland zijn eerste preek gehouden. Hij luisterde met aandacht naar de predikanten in Dordrecht en was heel benieuwd naar hun boodschap.”

Ook uit de brieven aan zijn broer Theo blijkt volgens ds. De Zeeuw dat Vincent tijdens zijn verblijf in Dordrecht worstelde met zijn toekomst. „Er is een brief waarin meer dan honderd Bijbelteksten staan. Net zoals hij later schilderde met brede streken en dikke klodders verf om zijn bedoelingen te onderstrepen. Ergens anders schreef hij: „Ik loop hier langs pastorieën. Zal ik daar ook ooit wonen? Is dat mijn plek?” Iedereen kent Van Gogh als schilder. Nu stellen we in Dordrecht het religieuze aspect centraal.”

Innerlijke roerselen

De predikant vindt het niet belangrijk dat Van Gogh maar vier maanden in Dordrecht was en dat dit ook alweer 140 jaar geleden is. „Het is vooral een manier om het verhaal te vertellen. Wat betekent het dat iemand tijdens een bijzonder moment in zijn leven hier is geweest? We kunnen zijn voetstappen nalopen en via zijn brieven zijn innerlijke roerselen volgen.”

Hoewel Van Gogh uiteindelijk geen predikant werd, heeft hij volgens ds. De Zeeuw zijn innerlijke drang nooit losgelaten. „Hij is van het Licht blijven vertellen in zijn schilderijen.”

In de dienst van zondag volgde de predikant het spoor van Van Gogh, die als hulpprediker vanuit Engeland naar Dordrecht vertrok. Bij zijn eerste preek op 5 november 1876 in Richmond koos hij als tekst Psalm 119:19: „Ik ben een vreemdeling op de aarde, verberg Uw geboden voor mij niet.” Ook werd stilgestaan bij 2 Korinthe 6:3-10, waar Van Gogh zijn levensmotto vond: „droevig maar altijd blijde.” Daarnaast werden er liederen gezongen die de schilder in zijn brieven noemde.

Behalve de dienst van gisteren zijn er nog allerlei andere activiteiten rond Van Gogh in Dordrecht. Woensdag is er een lezing over de schilder in de Wilhelminakerk. In de Stadsbibliotheek is een nagebouwde slaapkamer van Van Gogh te zien. In het centrum van de stad hangen in gebouwen en winkels tientallen kunstwerken die herinneren aan de schilder. En de VVV presenteert een stadswandeling langs plekken waar Van Gogh vaak kwam. Het project wordt in april afgesloten met een dienst in de Grote Kerk.