Palestijnse christenen trekken nog steeds weg
Een slecht draaiende economie, de gevolgen van de Israëlische bezetting en spanning tussen christenen en moslims drijven christenen nog altijd weg uit de Palestijnse gebieden.
Dat vertellen christenen in Bethlehem. Op de hoogste verdieping van een hotel, met een weids uitzicht op Bethlehem en de steden eromheen, houdt directeur Samir Qumsieh van het plaatselijke christelijke televisiestation Nativity TV kantoor.
De Grieks-orthodoxe Qumsieh is verontrust over ontwikkelingen in het Midden-Oosten, waar volgens hem een „religieuze en sektarische oorlog” woedt. „Hier, in het Heilige Land en Jordanië, bevinden we ons dicht bij de expansiegebieden van de radicale islam. Je kunt hier ook fanatiekelingen en radicalen vinden. Ze zijn overal.”
Hij volgt de christelijke gemeenschap nauwlettend en somt moeiteloos een aantal jaartallen en bijbehorende percentages op, waaruit blijkt dat de christelijke gemeenschap in rap tempo slinkt. Ze vertrekken volgens hem door het gebrek aan economische kansen. Maar ook door de Israëlische controle over de Westelijke Jordaanoever en de gevolgen daarvan: het gebrek aan bewegingsvrijheid. Daarnaast spelen er „interne problemen”, waarover hij niet wil uitweiden.
Telefoontje
Qumsieh kreeg onlangs een telefoontje van een advocaat in New York die een organisatie oprichtte met het doel christenen te overtuigen van de noodzaak op de Westelijke Jordaanoever te blijven en emigranten te steunen in hun terugkeer. Hij vroeg Qumsieh om hulp.
Een deel van zijn eigen familie is al naar de andere zijde van de Atlantische Oceaan vertrokken. Hij heeft twee zonen die in Amerika studeren. „Ik bracht een bezoek aan hen en probeerde hen ertoe over te halen terug te komen. Ze begonnen te lachen. „Terugkomen? Waarom zouden we?” Ik belde de Amerikaanse advocaat terug en zei: „Als ik mijn eigen kinderen niet kan overhalen, hoe kan ik anderen dan zover krijgen?”
De remedie ziet Qumsieh in investeringen in de Palestijnse gebieden. „Hier kunnen zakenlieden goed geld verdienen. Ze kunnen onze jongeren aan werk helpen. Als jonge mannen een baan en een mooi meisje hier uit de buurt vinden, kunnen ze hier blijven. Maar als het op deze manier doorgaat, loopt het op een ramp uit.”
Hij wijst erop dat er in Gaza nog maar 1100 christenen wonen. Een aantal van hen verblijft jaarlijks in en rond Bethlehem. Rond Kerst krijgen christenen in Gaza namelijk de kans familieleden op de Westoever te bezoeken. Sommigen keren niet terug. Hij heeft nooit gehoord dat iemand door Israël naar Gaza werd teruggestuurd.
Olijfbomen
Gymnastiekleraar Walid al-Shatleh uit Beit Jala, eveneens Grieks-orthodox, overweegt te vertrekken naar Australië of Canada. Berichten over spanningen tussen moslims en christenen wuift hij weg. „Moslims en christenen leven als broeders. Ik wil niet ingaan op enig dispuut.”
De economische malaise is de hoofdoorzaak van emigratie, zegt hij. „Je leeft op een bepaald niveau, en opeens zit je met niks.” Hij vertelt dat zijn familie 2,5 hectare land bezit bij Beit Jala. Dwars over hun land verrees echter de scheidingsbarrière die Israël bouwde tegen terroristen. „De olijfbomen waren onze geschiedenis, onze cultuur. Ze hebben ons niet eens geïnformeerd. Ze gaven ons geen waarschuwing of document waaruit bleek dat ze land wilden gebruiken voor de bouw van de muur.”
Bij protesten tegen de bouw van de barrière ontving hij zelf een paar ferme klappen van de militairen, waardoor hij eerst op de grond en vervolgens in het ziekenhuis belandde.
Israëlische zegslieden hadden juist in het verleden gezegd dat de bevolking op vastgestelde tijden door openingen in de muur kan om hun land aan de andere zijde te verzorgen.
Gemeentehuis
In Bethlehem bevindt zich aan het Kribbeplein niet alleen de Geboortekerk, maar ook het gemeentehuis. Daar stapt de burgemeester, de rooms-katholieke Vera Baboun, de zaal binnen voor een persconferentie.
De huidige sores van de bevolking –of het nu christenen of moslims zijn– schrijft ze toe aan „de beknelling” waarin Bethlehem en de steden eromheen zich bevinden. Een groot deel van wat historisch het Bethlehemdistrict is, wordt vandaag de dag door Israël bestuurd. Dit belemmert volgens haar de ontwikkeling van de regio.
De regio rond Bethlehem, enkele kilometers onder Jeruzalem, telt 200.000 Palestijnse inwoners, onder wie 38.000 christenen. In het gebied heeft 27 procent van de bevolking geen werk, terwijl dat op de hele Westoever 23 procent is. Meer dan een vijfde deel van de burgers leeft onder de armoedegrens.