President Bush heeft de komende dagen feiten in handen om in Peking de christenvervolging aan de orde te stellen, stellen diverse woordvoerders. Jeno Sebök van Open Doors is blij en verrast dat dit „unieke en uitermate correct gedocumenteerde document” is gepubliceerd. „Het kan de betrokkenheid van westerse christenen op hun vervolgde Chinese geloofsgenoten vergroten.” Stichting De Ondergrondse Kerk en Stichting China reageerden enerzijds verbaasd op de gedetailleerde informatie, anderzijds dankbaar dat „onbetwistbare documenten” de werkelijkheid van wrede vervolging van niet-geregistreerde huisgemeenten aantonen.

Het rapport is gepubliceerd door het ”Committee for Investigation on Persecution of Religion in China”. Het geeft vele pagina’s concrete voorbeelden met datum, naam en plaats van doodslag of mishandeling. De Bonisa-zending heeft contacten met zowel de erkende Drie-Zelfkerk als de niet-geregistreerde huisgemeenten. „Hoewel wij veel wisten, is de nota toch schokkend”, zegt voorzitter dr. W. van Vlastuin. De feiten overziend, is zijn stichting toch dankbaar voor wat plaatselijk nog verricht kan worden. „Daarom zullen wij zaaien zolang het dag is.”

Dr. W. Jongsma, secretaris van Stichting China, die alleen met de huisgemeenten contact heeft, zegt in het geheel niet verbaasd te zijn over de inhoud van het rapport. „We wisten het al veel langer. Nu is het ook met feitelijke voorbeelden aangetoond. Niet alleen heb ik zelf Chinese voorgangers gesproken die langdurig en intens gemarteld zijn. Ook andere bestuursleden hebben kennisgemaakt met christenen die het geronnen bloed van mishandelingen nog op het gezicht hadden.”

In de anderhalf jaar dat het onderzoek in China plaatsvond werden in de huisgemeenten 23.686 mensen gearresteerd. Daarvan werden er 4014 naar heropvoedingskampen gestuurd. Van hen werden er 129 om het leven gebracht; 208 gearresteerden kwamen vrij maar hielden een handicap aan de martelingen over.

Directeur Bor van De Ondergrondse Kerk zou graag zien dat de Europese Unie en de Nederlandse overheid meer druk zouden uitoefenen op China. Hij heeft zijn vertrouwen enigszins gesteld op de SGP en de ChristenUnie. We maken in ons land heel veel drukte over een Zuid-Amerikaanse ex-minister die van verdwijningen geweten zou hebben, maar we gaan rustig aan tafel zitten met mensen die nog dagelijks hoogstpersoonlijk opdracht tot het doden van christenen geven.”

Ook Bor is niet verbaasd over de schokkende feiten. Terwijl dr. Jongsma er de vinger bij legt dat de huisgemeenten in theologisch opzicht heel divers zijn, stelt Bor juist „dat verdrukking en gevangenschap liggingsverschillen tussen diverse protestanten en zelfs rooms-katholieken doet verbleken, omdat ze allen teruggeworpen worden op het kennen van Jezus Christus.”

Stichting De Ondergrondse Kerk pleit voor een boycot van de Olympische Spelen die over enkele jaren in Peking worden gehouden. Voor Stichting China is de vaak geringe kennis onder voorgangers en leden van huisgemeenten een stimulans de nadruk te leggen op verspreiding van gereformeerde lectuur. „Wij richten ons momenteel met de kinderbijbel ook sterk op de jeugd, die in het Chinese systeem op school atheïstisch wordt geïndoctrineerd.”

Open Doors wil geen politieke actie ontplooien. „Dat laten we graag aan anderen over. Wel ben ik blij dat er een netwerk aan het ontstaan is dat ons zo gedetailleerd informeert over de situatie. Dat ontbrak tot nu toe. Vroeger waren de ondergrondse gemeenten in het Oostblok er altijd gelijk bij om te informeren over acties, zodat wij daarop konden inspelen. Dat gebeurt nu in China ook. De regering daar wordt met keiharde feiten geconfronteerd.” Over het feit dat het rapport vernietigend oordeelt over de Drie-Zelfkerk zegt Sebök dat die kerk weliswaar zich geheel conformeert aan de overheid, maar dat niet alle predikanten over één kam geschoren mogen worden: „Er zijn wel voorgangers die tussen de mazen van de wet door proberen te kruipen.”