Oprechte aandacht voor kind van onschatbare waarde
Kinderombudsman Margrite Kalverboer werd erdoor verrast. Kinderen vragen niet allereerst om spullen, maar om aandacht. Het is een van de uitkomsten van gesprekken die zij en haar medewerkers voerden met onder meer honderden leerlingen in het basis- en voortgezet onderwijs.
In zekere zin hoeft deze uitkomst niet te verbazen. Heeft ieder mens –jong of ouder– immers geen behoefte aan aandacht, interesse in datgene wat hem of haar bezighoudt en een compliment op z’n tijd? Iedereen die uit ervaring weet wat het betekent om niet gezien en gehoord te worden, kan zeggen hoe pijnlijk dat is. Niet voor niets roepen kerken en maatschappelijke organisaties regelmatig op om naar anderen om te zien, juist ook in de decembermaand, waarin mensen met beperkte sociale contacten hun eenzaamheid des te sterker kunnen ervaren.
Toch geven de resultaten van de gesprekken die Kalverboer voerde en de bijbehorende onlinepeiling onder 2000 kinderen te denken. Want achter de roep om aandacht gaan meer dan eens teleurstellende ervaringen schuil. Van de jongen die zegt dat hij graag door meer mensen aardig gevonden zou worden. Van het meisje dat wenst dat er iemand thuis is als ze uit school komt. Of van de tiener die behoefte heeft aan mensen die echt in hem geïnteresseerd zijn.
Dergelijke signalen vragen om zelfreflectie bij ouders en ouderen in het algemeen. Nu kan iedere opvoeder de resultaten van de ”kinderrechtentour” terzijde schuiven met de opmerking dat elke vader of moeder na een drukke werkdag zijn hoofd er weleens niet bij heeft als zoon of dochter vertelt wat hij op school heeft beleefd. Of in eerste instantie denken aan die buurman of buurvrouw die heel wat minder thuis is dan hij. Dat zou echter te gemakkelijk zijn. De vraag is of we dan echt hebben geluisterd naar wat de ondervraagde kinderen willen zeggen en of we hun diepste behoefte aan „echte aandacht” hebben gepeild.
Laat iedere ouder zich met dit onderzoek in het achterhoofd eens eerlijk afvragen: Welke belemmeringen ervaar ik in het oprecht aandacht hebben voor mijn kinderen? Speelt een te volle agenda me parten? Laat ik me te veel beheersen door sociale media, met het risico dat mijn smartphone bij tijden meer aandacht krijgt dan m’n kind? En zo ja, wat kan ik daaraan doen?
Opvoeden is een mooie taak, een prachtige roeping, zeker ook in Bijbels licht. Misschien is het tijd om ons weer eens af te vragen of die nog hoog genoeg op onze prioriteitenlijst staat. Natuurlijk is opvoeden meer dan belangstelling tonen voor de spreekbeurt van je zoon of meeleven met je dochter van wie de verkering is uitgeraakt. Het heeft ook alles te maken met het meegeven van geestelijke bagage. Maar één ding staat vast: zonder oprechte belangstelling voor het dagelijks wel en wee van je kind kan er van een goede opvoeding geen sprake zijn.
Aandacht gevraagd! Die oproep geeft de kinderombudsman door namens kinderen en jongeren. Een oproep voor ouders en anderen die –waar dan ook– hun pad kruisen. Aandacht: het kost niets en is tegelijk van onschatbare waarde. Laten we daarom luisteren naar de roep van een kind: mag het ietsje meer zijn?