Asielzoekers mogen sinds 2011 niet worden teruggezonden naar Griekenland. Het Europese mensenrechtenhof en het Europese Hof van Justitie verboden dat omdat het Griekse asielstelsel systematische gebreken vertoonde.

De Grieken hebben inmiddels forse verbeteringen doorgevoerd, stelt de commissie, die vindt dat kwetsbare groepen als alleenstaande minderjarigen nog niet kunnen worden teruggestuurd. Athene moet echter nog wel vooruitgang boeken voordat het weer wordt toegelaten tot het zogeheten Dublinsysteem. Dat schrijft voor dat asielverzoeken in het land van aankomst worden behandeld.

Vorig jaar reisden migranten massaal door van Griekenland naar andere Europese landen. Daarop werden in tal van landen grenscontroles ingevoerd. Landen als Duitsland, Oostenrijk en Denemarken willen die pas weer opheffen als ze mensen weer naar Griekenland kunnen terugsturen.

Hoewel er sinds de vluchtelingendeal tussen de EU en Turkije veel minder migranten naar Griekenland komen, staat het land nog altijd onder grote druk. Omdat de route over de Balkan naar rijkere delen van Europa vrijwel is afgesloten, zitten 62.000 migranten min of meer vast in Griekenland.

Om Griekenland te ontlasten hebben andere EU-landen tot nu ruim 6200 mensen laten overkomen volgens herverdelingsafspraken uit 2015. Brussel wil dat dat er 2000 per maand worden, het dubbele van het huidige aantal. In april moeten het er 3000 zijn, aldus de commissie, anders wordt de aanbeveling dat asielzoekers kunnen worden teruggestuurd mogelijk ingetrokken.

VluchtelingenWerk Nederland stelt in een reactie dat Griekenland er „allesbehalve klaar” voor is en noemt het voorstel „onbegrijpelijk”. ,In Griekenland slapen asielzoekers op straat. Ook is het detineren van gezinnen met kleine kinderen standaardprocedure op de Griekse eilanden, aldus de organisatie.