„Doe mee en red de democratie!” Met die campagneslogan ging GeenPeil in 2015 de boer op om te pleiten voor een referendum over het associatieverdrag met Oekraïne. De initiatiefnemers vonden het hoog tijd „dat wij als volk een duidelijk democratisch signaal” zouden afgeven aan Den Haag.

Vanuit hun perspectief beschouwd, leek het referendum dat op 6 april werd gehouden aanvankelijk een doorslaand succes. De uitslag was immers een duidelijk „nee” tegen het verdrag. De Haagse elite was een hak gezet. Lekker puh!

Op de EU-top volgende week zal het verdrag toch worden gered. Er komt wel een verklaring bij, maar die doet aan het akkoord niets af. De missie van GeenPeil is dus toch niet geslaagd.

Om hun aanvankelijke succes alsnog te verzilveren, besloot een van de initiatiefnemers van het referendum –Thierry Baudet– enkele maanden geleden een eigen partij op te richten. Zijn voormalige bondgenoot Jan Roos sloot zich juist aan bij de bestaande partij VoorNederland. En maandag besloot een derde organisator van de volksraadpleging, Jan Dijkgraaf, om met GeenPeil een gooi te doen naar de kiezersgunst.

Eendracht

Van de oorspronkelijke eendracht tussen de drie strijdmakkers is geen spoor meer te bekennen. De heren schroomden maandag niet stevig uit te halen naar hun ex-compagnons.

Waar hebben we dat vaker gezien? Precies, eenzelfde proces ontrolde zich na de Franse Revolutie in 1789. Binnen de kortste keren viel het revolutionaire gezelschap uiteen in elkaar beconcurrerende facties. Die elkaar vervolgens naar het leven stonden, hetgeen tallozen letterlijk de kop kostte. Een van hen verzuchtte in zijn laatste woorden: „De revolutie eet haar eigen kinderen op.”

Zo gaat het nu weer. Maar liefst drie kinderen baarde de anti-Haagse revolutie die GeenPeil in 2015 ontketende. Die kinderen gaan nu allemaal op eigen houtje proberen de democratie alsnog te „redden” uit de handen van „beroepspolitici die hun kiezers haten”, aldus Dijkgraaf.

Bewijzen

Dat wordt natuurlijk niks. De bewijzen daarvoor liggen voor het oprapen. Hoevelen zijn er sinds 2000 al niet geweest die ook zoiets probeerden? Denk aan de oud-LPF’ers Nawijn en Eerdmans. Of aan Pastors (Leefbaar Rotterdam), Peter R. de Vries en ex-VVD’er Verdonk. Eigenlijk was alleen Wilders succesvol.

De kiezers die hun hoop op deze politieke avonturiers hadden gevestigd, stonden na de Kamerverkiezingen allemaal met lege handen. En er is geen enkele garantie dat de huidige generatie democraten een beter lot te wachten staat. En al helemaal niet als ze elkaar de tent uit vechten.

Hun kiezers zullen straks extra teleurgesteld zijn: het Oekraïneverdrag is dan in werking getreden en hun politieke idolen staan machteloos aan de zijlijn. De onvrede onder kiezers waarvan Baudet, Roos en Dijkgraaf hopen te profiteren, zullen ze zo eerder aanwakkeren dan wegnemen.

De gewraakte Haagse elite lacht vast al op voorhand in zijn vuistje.