Dit blijkt uit onderzoek van Tom Crowther van het Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO-KNAW) en de Amerikaanse Yale University. Met zijn team nam hij deel aan een wereldwijd onderzoek naar het effect van klimaatverandering op de bodem. Vandaag publiceert het tijdschrift Nature de resultaten.

Al tientallen jaren is er onduidelijkheid over het effect van klimaatverandering op de reusachtige voorraad organische stof in de bodem. Deze koolstofhoudende verbindingen kunnen door micro-organismen worden omgezet in de broeikasgassen CO2 en methaan. Het onderzoek van Crowther geeft nu uitsluitsel: het is alsof de uitstoot van een land zo groot als de Verenigde Staten erbij komt.

„Het betekent tot wel 17 procent extra uitstoot van broeikasgas, boven op de hoeveelheid die de mens naar verwachting halverwege deze eeuw al veroorzaakt.” Bovendien kunnen die extra broeikasgassen de klimaatverandering nog verder versterken, waardoor de omzetting van organische stoffen in CO2 en methaan nog sneller plaatsheeft. Crowther: „Een waar sneeuwbaleffect.”

Dat dit nu pas duidelijk is geworden, komt doordat er waarschijnlijk op de verkeerde plekken is 
gekeken, meent de Amerikaan. In de meeste eerdere onderzoeken ontbraken de koude gebieden rond de Noordpool veelal. „Juist daar liggen de grootste hoeveelheden koolstof opgeslagen in de bodem, en juist daar zal klimaatverandering het grootste effect hebben.”

De in duizenden jaren opgebouwde voorraad organisch materiaal breekt bij opwarming van het klimaat versneld af, omdat het bodemleven dan veel actiever wordt.

Crowther: „Nu dit wetenschappelijke vraagteken eindelijk opgehelderd is, moet het resultaat zo snel mogelijk verwerkt worden in de internationale klimaatmodellen en het beleid.”