Van der Staaij: Vader bracht liefde voor politiek en Gods Woord bij
Een boek voor iedereen. Met dat doel voor ogen schreef SGP-voorman Van der Staaij zijn jongste pennenvrucht, ”Goede gesprekken over geloof, hoop en liefde”. „Mijn bedoeling is om aan de buitenwereld te laten zien waar we voor staan.”
Van der Staaij voerde de afgelopen maanden gesprekken met tien mensen binnen en buiten christelijke kring. Personen die hij al eerder sprak en waarbij hij dacht: Jammer dat er niet meer mensen bij aanwezig konden zijn. Elk hoofdstuk begint met een inleiding waarin Van der Staaij zijn gesprekspartner introduceert. Aan het slot denkt hij nog even hardop na over wat er is besproken.
Het boek telt tien hoofdstukken en in elk daarvan komt een van de Tien Geboden aan de orde. Het nawoord gaat over ”het elfde gebod”: je naaste liefhebben als jezelf.
Waarom een boek voor iedereen? Bent u op zoek naar nieuwe kiezers?
„Nieuwe kiezers zijn natuurlijk altijd welkom. Maar mijn bedoeling is om aan de buitenwereld te laten zien waar we voor staan en waardoor we als partij worden gevoed.”
Daarom ook een vlotte foto van u op de cover?
„Ja, dat past ook bij de huiskamergesprekken die ik voerde. Mijn ervaring is overigens dat je in een goed gesprek vaak nog een stapje dichter bij elkaar komt dan in een pittig debat.”
Het boek ademt geen klassiek SGP-klimaat. Is dat geen verlies?
„De uitnodiging om het boek te schrijven, kwam van een seculiere uitgever, Spijkers van Prometheus uit Amsterdam. Ik wil door het taalgebruik geen lezers kwijtraken. Dat vond ik wel een uitdaging. Ik probeer in mijn boek in eigentijdse woorden impliciet en expliciet de blijvende betekenis van de Tien Geboden naar voren te brengen. Vrees God, houd Zijn geboden, dat is in feite het hart van het boek. Een typische SGP-boodschap.”
U zoekt met niet-christelijke gesprekspartners meer naar de verbinding dan naar de confrontatie. Vanwaar die strategie?
„Er is niets mis met het zoeken naar verbindingen en gemeenschappelijke waarden. Dat is een basis voor een goed gesprek. En van daaruit kun je ook aangeven wat de verschillen zijn. Ik wil zeker geen water bij de wijn doen. Daarom heb ik ook bewust de eerste tafel van de wet ter sprake gebracht. En ook de vraag of we in ons leven de afgoden dienen of de ene ware God. Dat zijn fundamentele vragen.”
Een gewetensvraag: hoe bent u eigenlijk te weten gekomen wat de geïnterviewde cabaretier Claudia de Breij allemaal in haar theatershow heeft gezegd over de ontmoeting met u?
„Ik ben dat via via te weten gekomen. Ze heeft er zelf ook over verteld. Ik ben er in ieder geval niet geweest.”
Wat zult u sinds de ontmoeting met De Breij niet meer zeggen wat u voor die tijd wel deed?
„In mijn opvattingen en in de manier waarop ik ze verwoord, is er niets veranderd over het homohuwelijk en meemoederschap. Ik ben wel voorzichtiger geworden in het samenvatten van mijn boodschappen in 140 tekens op Twitter.”
Wat trekt u zo aan in de ex-oud gereformeerde procureur-generaal Rinus Otte?
„Bijzonder vind ik zijn doordachte tegendraadsheid en de manier waarop hij klassieke elementen vanuit het christelijk geloof meenam. Hij waarschuwt tegen maakbaarheid en menselijke tekorten. Otte staat niet meer in de traditie waarin hij is opgevoed, maar constateert in het gesprek dat ik met hem voerde, dat de bevindelijkheid aansluit bij de zoektocht van de samenleving naar zingeving. Dat is mooi.”
Bent u het eens met opperrabbijn Jacobs, die in het boek zegt dat iedere moslim die de multiculturele samenleving niet accepteert uit Nederland moet vertrekken?
„Ik deel zijn punt dat moslims die christenen en joden niet naast zich dulden, hier niet welkom zijn. De multiculturele samenleving is ook bepaald geen doel waar we naar moeten streven. Laten we ons vooral richten op de ziel van onze cultuur, namelijk het joods-christelijk gedachtegoed.”
De grote kracht van het jodendom en het christendom is dat ze zich kunnen verzoenen, zegt de VVD’er Boekestijn. Hij noemt zichzelf in het boek een ongelovig christen. Voelt u zich met hem verbonden?
„Ik heb veel sympathie voor Boekestijn, met wie ik toen hij VVD-Kamerlid was vaak ben opgetrokken in binnen- en buitenland. Met de term ongelovig christen kan ik niet zo veel. Dat is een tegenstelling in zichzelf. Wat me in hem aanspreekt, is dat hij nuchter naar deze wereld kijkt en de beperkingen van de mensheid onderkent. Daar zit een gezond conservatief trekje in. Maar we moeten ons ook niet rijk rekenen met het cultuurchristendom. De doorwerking van het ongeloof in de samenleving brengt ons –ook in wetgeving– steeds verder bij Gods heilzame geboden vandaan. De kloof wordt dieper. Ik denk dat er op den duur niet zo veel overblijft van christelijke waarden als we ze lossnijden van Bijbelse wortels.”
Oud-Kamervoorzitter Verbeet zegt in het boek dat ze een te slecht geheugen heeft om te kunnen liegen. Hoe zit dat met u?
„Eerlijkheid duurt het langst, maar je hoeft in de politiek niet altijd het achterste van je tong te laten zien als dat niet nuttig is. In mijn geval zou het bijvoorbeeld contraproductief zijn als ik alle toezeggingen van de regering als waardering voor onze constructieve opstelling triomfantelijk naar buiten zou brengen. Dat zou mogelijk later wel kunnen.”
Wat hebt u van ds. Visser uit Amsterdam, die u ook interviewt,geleerd?
„Dat het heel belangrijk is om klassieke christelijke waarheden op zo’n wijze te vertolken dat andersdenkenden er nog eens goed over gaan nadenken.”
Uw vader, die u in het boek ook aan het woord laat, kreeg donderdag het eerste exemplaar overhandigd. Waarom hij?
„Mijn ouders hebben mij van jongs af aan gevormd. Mijn vader bracht mij de liefde voor de politiek en het Woord van God bij. Daar ben ik diep dankbaar voor en dat wil ik op deze manier tot uitdrukking brengen.”
----
Boekgegevens
”Goede gesprekken over geloof, hoop en liefde”, Kees van der Staaij; uitg. Prometheus, Amsterdam, 2016; ISBN 978 90 446 3180 7; 216 blz.; € 16,95.
Lees ook in Digibron
Van der Staaij (SGP) komt weer met boek (Reformatorisch Dagblad, 11-05-2016)
