Eddie Walraven (44) uit Bath wandelt dagelijks over de zeedijk aan de Westerschelde. Vanaf de dijk ziet hij het nucleaire complex van Doel, nabij de haven van Antwerpen, zo liggen. „Het is niet de eerste keer dat Doel in het nieuws komt. Geruchten over gebrekkige veiligheid gaan al jaren. Er is ook al eens geprobeerd het complex te saboteren”, aldus Walraven. „Maar ik kijk er niet van op. In België staat veiligheid gewoon minder hoog in het vaandel geschreven dan in Nederland. Ik werk in een fabriek in Zelzate, net over de grens. Aan de ene kant van het bedrijf staat een cementfabriek en aan de andere kant een staalfabriek. Afhankelijk van de windrichting waait stof uit de kolenberg naast de staalfabriek of cementstof uit lossende schepen bij de cementfabriek naar ons toe. Zo’n situatie zou in Nederland ondenkbaar zijn.”

‘Doel’ houdt de circa honderd inwoners van Bath en van het nabijgelegen Rilland bezig. Walraven: „Er worden hier vaak berichten over Doel gedeeld op Facebook. Toch wordt er op het dorp niet echt veel over gepraat. Ik ben er zelf ook niet zo mee bezig, omdat je uiteindelijk toch niks aan de situatie kunt veranderen.” Bath ligt hemelsbreed op nog geen 11 kilometer afstand van de Belgische kerncentrales. Slechts het Nauw van Bath, een verenging in de Westerschelde, scheidt Bath en de centrales van elkaar. De afstand tussen de centrales en de Grote Markt in het hart van Antwerpen is slechts 2 kilometer langer: ruim 13 kilometer.

Net als Walraven is Ko van Bremen (70) uit Krabbendijke beducht voor de gevolgen wanneer het onverhoopt echts misgaat in Doel. „In een situatie waarbij men het niet langer in de hand heeft ben je het haasje, dan komt het echt heel dichtbij, zeker als de wind vanaf de Westerschelde onze kant op staat”, aldus Van Bremen. „En dan kunnen wij in dit deel van Zeeland bijna geen kant op. Ja, vluchten naar Brabant of via de Zeelandbrug en de stormvloedkering naar Holland, maar verder zitten wij hier toch vrij geïsoleerd.

Walraven: „Dan heb je dus gewoon een gigantische ramp. Je hoort ook bijna nooit iets over Borssele. Het zijn altijd de Belgische kerncentrales waar malheur is. Ze zijn gewoon op. Er zijn al zoveel problemen geweest, laten ze de boel maar snel sluiten.” Ook Van Bremen dringt aan op snelle sluiting van Doel. „Ze hebben al zo dikwijls stilgelegen en zijn al zo op leeftijd. En als er werkelijk met de veiligheidsvoorschriften wordt gesjoemeld is dat natuurlijk levensgevaarlijk.”

Toch ligt de nuchtere Van Bremen niet wakker van Doel, waarvan de twee rokende koeltorens vanaf de rijksweg in zijn dorp goed zichtbaar zijn. Ze liggen op 17 kilometer afstand van Krabbendijke. „Ik ben ook niet tegen kernenergie op zich, maar deze centrales behoren tot de oudste van Europa en zijn afgeschreven.”

Krabbendijke, Bath en ook Waarde liggen binnen de zone waarin de exploitant van Doel, Electrabel, brochures verspreidt onder bewoners met informatie over wat je bijvoorbeeld moet doen bij een veiligheidsincident in de centrale. Ook Kees Walhout, directeur van christelijke basisschool d’n Akker in Waarde kreeg er een. Waarde ligt hemelsbreed 18 kilometer van Doel. “Zo’n brochure krijgen we natuurlijk niet voor niets”, aldus Walhout (55). „Ze willen dat wij weten hoe het daar reilt en zeilt en hoe de veiligheid is geregeld. Het zijn mooie verhalen, en dat begrijp ik ook wel want je wilt toch als kerncentrale met zo’n brochure vertrouwen wekken en duidelijk maken dat die veilig is, maar de mooie verhalen zijn dan wel in tegenspraak met de nonchalance die is gesignaleerd.”

Die nonchalance verbaast Walhout, „omdat de impact van een ongeluk bij een kerncentrale veel desastreuzer kan zijn dan bij een brand in een gewoon bedrijf met rookontwikkeling en soms asbestdeeltjes in de lucht. Bij een ongeluk in een kerncentrale kan een uitgestrekt gebied met veel mensen in het onheil worden meegesleept.”